Βιβλιοκριτική από τον Λευτέρη Β. Τζόκα, Πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών
«Εκκλησιαστικά- εκπαιδευτικά και άλλα στοιχεία της Άμπλιανης Ευρυτανίας»
Της Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου
Από τις εκδόσεις «ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ» κυκλοφόρησε το 2019 το καινούργιο βιβλίο της κας Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου με τίτλο: «Εκκλησιαστικά – Εκπαιδευτικά και άλλα στοιχεία ΑΜΠΛΙΑΝΗΣ Ευρυτανίας». Αφιερώνει στα εγγόνια της Θοδωρή και Βιολέττα κι εκφράζει θερμές ευχαριστίες στην οικογένειά της και σε δύο άλλους εκλεκτούς, για τη συμβολή τους στη δαπάνη εκτύπωσης του βιβλίου.
Είναι ένα έργο μεγάλου σχήματος (17Χ24 εκ) και 678 πλούσιων σελίδων, με υλικό πρωτότυπο, φωτογραφίες, έγγραφα και τεκμηριωμένη βιβλιογραφία. Εστιάζει την προσοχή μας η φωτογραφία και ο Χαιρετισμός δύο σελίδων, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καρπενησίου κκ. Γεωργίου. Συγκρατούμε την ευχή του που καταλήγει: «..Είναι μια προσπάθεια να μεταφέρει το παρελθόν στο παρόν και να το προσφέρει όχι μόνον σε όσους έζησαν όσα περιγράφονται και βρίσκονται ακόμη ανάμεσά μας, μα και στους νέους, στις επερχόμενες γενεές που δεν είχαν το προνόμιο να γευτούν τα νάματα του παρελθόντος. Ευχή και ελπίδα τα παιδιά μας, το μέλλον της χώρας μας, να αγαπήσουν τον τόπο, τη γη των πατέρων τους και να της προσφέρουν ό,τι καλύτερο μπορούν και η κυρία Βιολέττα να είναι πάντα υγιής και με παρόμοια έργα να καταθέτει τη δική της αγάπη σ’ αυτόν τον πονεμένο μα περήφανο τόπο και λαό».
Ο Πρόλογος της κας Λίτσας Ι. Χατζηφώτη, φιλολόγου και συγγραφέως, σε τέσσερις σελίδες είναι αποκαλυπτικός, γι’ αυτά που θα συναντήσουμε στη μελέτη του έργου. Λέει ανάμεσα στ’ άλλα: «…Πρόσωπο ενεργητικό η κ. Β. Μπουτοπούλου – Χασάνου, με σοβαρό ενδιαφέρον για τη δημόσια και την κοινωνική ζωή, με τεράστια αθόρυβη και ανιδιοτελή κοινωνική προσφορά, χωρίς να επιδιώξει θώκους, αξιώματα ή ανταλλάγματα, προσφέρει με το έργο της αυτό στην Άμπλιανη, που αγάπησε πολύ, τη δική της συνεισφορά προκειμένου να βρουν οι επόμενες γενεές ρίζες και στηρίγματα ηθικά για ένα καλύτερο αύριο. Της αξίζουν θερμά συγχαρητήρια για τον κόπο και το αποτέλεσμα».
ΣΜΙΓΟΥΜΕ κι εμείς τη φωνή μας για το σημαντικό έργο της κας Βιολέττας, που είναι μνήμες και καταγραφές, που με τις αφορμές αυτές μας έκανε, ν’ αγαπήσουμε και να πάμε ξανά στις πατρίδες μας. Βλέπει κανείς στο Α’ μέρος τα «Εκκλησιαστικά» και τη διάδοση της χριστιανικής θρησκείας στην Ελλάδα και την Ευρυτανία. Οι Επισκοπές και οι Μητροπόλεις, Ενορίες, Ιεροί Ναοί, Ιερείς, Ιεροψάλτες, Νεωκόροι, Εκκλησιαστικά Συμβούλια που υπήρχαν και την Εκκλησιαστική περιουσία που έχει στη δικαιοδοσία της η Άμπλιανη, στην Αγριλιά Μεσολογγίου, στη Νέα Άμπλιανη – Λαμίας και στα Ρεγκλέϊκα – Δήμητρας στο Βαρθολομιό Ηλείας, καθώς μέχρι εκεί έφτασε η χάρη των Απανταχού Αμπλιανιτών. Παρουσιάζει έγγραφα, δημοσιεύσεις κι ενέργειες, προμήθειες, τους Γάμους τους, Γεννήσεις και Βαπτίσεις, Αμπλιανιτών. Όλες οι μνήμες και καταγραφές, μακρινές της παιδιοσύνης, τρυφερές, χαρούμενες, που, ωστόσο μεταβάλλονται σε πίκρα, που γεμίζει το στόμα με φαρμάκι. Μνήμες, λοιπόν, ευτυχισμένες μνήμες για την κα Βιολέττα Μπουτοπούλου – Χασάνου, τη Γραμματέα της Κοινότητας Άμπλιανης, που εργάσθηκε επί μία 30ετία κι ακολουθούσε με ανθρώπους και ζώα, από το δυσχειμέριο χωριό, τους Αμπλιανίτες στο Μεσολόγγι, που διαχείμαζαν με τις οικογένειές τους και τα ζωντανά τους. Εκείνη κρατούσε το Αρχείο της Κοινότητας να τους εξυπηρετήσει για ό,τι ήθελαν κι επέστρεφε τ’ Αη Γιωργιού στην Άμπλιανη μαζί με τους άλλους κι έμεναν όλο το καλοκαίρι, που ξανάφευγαν τ΄ Αη Δημητριού. Έτσι, γνωρίζει, από πρώτο χέρι πράγματα και θάματα, με προεκτάσεις στη διαδρομή του τόπου, του χρόνου και των ανθρώπων του…
ΤΟ Β’ ΜΕΡΟΣ του βιβλίου αναφέρεται στα «ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ» για την Άμπλιανη. Τα Δημοτικά Σχολεία (Άμπλιανης, Αγριλιάς – Μεσολογγίου και Νέας Άμπλιανης – Λαμίας) που καλύπτει τριάντα δύο σελίδες με χειρόγραφα έγγραφα μαζί. Δάσκαλοι και μαθητές σε πλήρη αρμονία!..
Το Γ΄μέρος από την 563 σελίδα έως 636 βλέπουμε ποικίλα θέματα που αφορούν την Άμπλιανη (Σταυροπήδι), με τον απαράμιλλο Ναό της Αγίας Παρασκευής κι άλλους ναούς και εκκλησιές, που δίνει στους αναγνώστες και συγχωριανούς Αμπλιανίτες λυρικούς αναπαλμούς και ρίγη συγκίνησης. Και σ’ εμάς μιλώντας για τη μυθική ομορφιά του τόπου και τον αναμφίβολα σημαντικό ρόλο του σ΄ όλες τις εκφάνσεις της ζωής, που φτάνει ο απόηχος του πολιτισμού και της προόδου, από ανθρώπους δικούς τους, με πολλή αγάπη, σεβασμό και μεράκι, να συνεχίσουν… Η Άμπλιανη δεν είναι το ασήματο χωριουδάκι – ήταν δεύτερο σε ανθρώπους μετά το Καρπενήσι – που οι μνήμες απ΄ την ιστορία της, τη δόξα και τον πλούτο της, την Παράδοση, αναθερμαίνουν την ψυχή του κουρασμένου οδοιπόρου. Γεμάτη ποίηση και λυρικές σελίδες προσφέρει μιαν ιδιαίτερη συγκίνηση από τα γύρω μέρη, που κάποτε κορφώνανε αρματωλούς και κλέφτες. Εξωτική και πανέμορφη νύμφη η Άμπλιανη, μέσα από τις περιγραφές και τις αναφορές της κας Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου, δίνει όλη την αξία του Ελληνικού πολιτισμού, με ό,τι κι αν καταπιάνονται οι Αμπλιανίτες, εκκλησιές, σπίτια, χορούς και τραγούδια στον «Στέγκο» στην πλατεία (Αγ. Παρασκευής) και στο χοροστάσι. Με τον Σύλλογο Αμπλιανιτών «ο Στέγκος» στην πομπή ανάμνησης της Εξόδου στο Μεσολόγγι (10 Απρίλη) κάθε χρόνο και στις γιορτές προς τιμήν του Μάρκου Μπότσαρη (Αύγουστος) στο Καρπενήσι. Το Λαογραφικό Μουσείο στην Άμπλιανη και τους Ευεργέτες της, Αθανάσιος και Μαρίνα Μαρτίνου, που τόσα πρόσφεραν και προσφέρουν, αλλά κι άλλους συγχωριανούς με πολλή αγάπη για το χωριό τους και μεράκι, που είναι πανταχού παρόντες!..
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ αναφέρουμε ότι το έργο της κας Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου «ΑΜΠΛΙΑΝΗ», είναι μία φωνή που συγκλόνισε την ψυχή μας συθέμελα. Διαβάσαμε τις έξοχες και παραστατικές και πονεμένες, τρυφερές και χαρούμενες σελίδες, που μας μίλησε για την ένδοξη Άμπλιανη και την πορεία της μέσα στους αιώνες. Οι μνήμες ήταν φωτεινές, χώροι πανίεροι, άχραντοι και μας ξαναθύμισε μέσα απ’ τα γραφτά της, τους βάρδους (Κ. Παλαμάς, Καρκαβίτσας κ.α.) και ζήσαμε το σφυγμό της ζωής τους κι αφουγκραστήκαμε τους παλμούς της καρδιάς τους!
Εύγε!…
ΛΕΥΤΕΡΗΣ Β. ΤΖΟΚΑΣ
Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών
Βιβλιοκριτική από τον Λευτέρη Β. Τζόκα, Πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών
«Εκκλησιαστικά- εκπαιδευτικά και άλλα στοιχεία της Άμπλιανης Ευρυτανίας»
Της Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου
Από τις εκδόσεις «ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ» κυκλοφόρησε το 2019 το καινούργιο βιβλίο της κας Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου με τίτλο: «Εκκλησιαστικά – Εκπαιδευτικά και άλλα στοιχεία ΑΜΠΛΙΑΝΗΣ Ευρυτανίας». Αφιερώνει στα εγγόνια της Θοδωρή και Βιολέττα κι εκφράζει θερμές ευχαριστίες στην οικογένειά της και σε δύο άλλους εκλεκτούς, για τη συμβολή τους στη δαπάνη εκτύπωσης του βιβλίου.
Είναι ένα έργο μεγάλου σχήματος (17Χ24 εκ) και 678 πλούσιων σελίδων, με υλικό πρωτότυπο, φωτογραφίες, έγγραφα και τεκμηριωμένη βιβλιογραφία. Εστιάζει την προσοχή μας η φωτογραφία και ο Χαιρετισμός δύο σελίδων, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καρπενησίου κκ. Γεωργίου. Συγκρατούμε την ευχή του που καταλήγει: «..Είναι μια προσπάθεια να μεταφέρει το παρελθόν στο παρόν και να το προσφέρει όχι μόνον σε όσους έζησαν όσα περιγράφονται και βρίσκονται ακόμη ανάμεσά μας, μα και στους νέους, στις επερχόμενες γενεές που δεν είχαν το προνόμιο να γευτούν τα νάματα του παρελθόντος. Ευχή και ελπίδα τα παιδιά μας, το μέλλον της χώρας μας, να αγαπήσουν τον τόπο, τη γη των πατέρων τους και να της προσφέρουν ό,τι καλύτερο μπορούν και η κυρία Βιολέττα να είναι πάντα υγιής και με παρόμοια έργα να καταθέτει τη δική της αγάπη σ’ αυτόν τον πονεμένο μα περήφανο τόπο και λαό».
Ο Πρόλογος της κας Λίτσας Ι. Χατζηφώτη, φιλολόγου και συγγραφέως, σε τέσσερις σελίδες είναι αποκαλυπτικός, γι’ αυτά που θα συναντήσουμε στη μελέτη του έργου. Λέει ανάμεσα στ’ άλλα: «…Πρόσωπο ενεργητικό η κ. Β. Μπουτοπούλου – Χασάνου, με σοβαρό ενδιαφέρον για τη δημόσια και την κοινωνική ζωή, με τεράστια αθόρυβη και ανιδιοτελή κοινωνική προσφορά, χωρίς να επιδιώξει θώκους, αξιώματα ή ανταλλάγματα, προσφέρει με το έργο της αυτό στην Άμπλιανη, που αγάπησε πολύ, τη δική της συνεισφορά προκειμένου να βρουν οι επόμενες γενεές ρίζες και στηρίγματα ηθικά για ένα καλύτερο αύριο. Της αξίζουν θερμά συγχαρητήρια για τον κόπο και το αποτέλεσμα».
ΣΜΙΓΟΥΜΕ κι εμείς τη φωνή μας για το σημαντικό έργο της κας Βιολέττας, που είναι μνήμες και καταγραφές, που με τις αφορμές αυτές μας έκανε, ν’ αγαπήσουμε και να πάμε ξανά στις πατρίδες μας. Βλέπει κανείς στο Α’ μέρος τα «Εκκλησιαστικά» και τη διάδοση της χριστιανικής θρησκείας στην Ελλάδα και την Ευρυτανία. Οι Επισκοπές και οι Μητροπόλεις, Ενορίες, Ιεροί Ναοί, Ιερείς, Ιεροψάλτες, Νεωκόροι, Εκκλησιαστικά Συμβούλια που υπήρχαν και την Εκκλησιαστική περιουσία που έχει στη δικαιοδοσία της η Άμπλιανη, στην Αγριλιά Μεσολογγίου, στη Νέα Άμπλιανη – Λαμίας και στα Ρεγκλέϊκα – Δήμητρας στο Βαρθολομιό Ηλείας, καθώς μέχρι εκεί έφτασε η χάρη των Απανταχού Αμπλιανιτών. Παρουσιάζει έγγραφα, δημοσιεύσεις κι ενέργειες, προμήθειες, τους Γάμους τους, Γεννήσεις και Βαπτίσεις, Αμπλιανιτών. Όλες οι μνήμες και καταγραφές, μακρινές της παιδιοσύνης, τρυφερές, χαρούμενες, που, ωστόσο μεταβάλλονται σε πίκρα, που γεμίζει το στόμα με φαρμάκι. Μνήμες, λοιπόν, ευτυχισμένες μνήμες για την κα Βιολέττα Μπουτοπούλου – Χασάνου, τη Γραμματέα της Κοινότητας Άμπλιανης, που εργάσθηκε επί μία 30ετία κι ακολουθούσε με ανθρώπους και ζώα, από το δυσχειμέριο χωριό, τους Αμπλιανίτες στο Μεσολόγγι, που διαχείμαζαν με τις οικογένειές τους και τα ζωντανά τους. Εκείνη κρατούσε το Αρχείο της Κοινότητας να τους εξυπηρετήσει για ό,τι ήθελαν κι επέστρεφε τ’ Αη Γιωργιού στην Άμπλιανη μαζί με τους άλλους κι έμεναν όλο το καλοκαίρι, που ξανάφευγαν τ΄ Αη Δημητριού. Έτσι, γνωρίζει, από πρώτο χέρι πράγματα και θάματα, με προεκτάσεις στη διαδρομή του τόπου, του χρόνου και των ανθρώπων του…
ΤΟ Β’ ΜΕΡΟΣ του βιβλίου αναφέρεται στα «ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ» για την Άμπλιανη. Τα Δημοτικά Σχολεία (Άμπλιανης, Αγριλιάς – Μεσολογγίου και Νέας Άμπλιανης – Λαμίας) που καλύπτει τριάντα δύο σελίδες με χειρόγραφα έγγραφα μαζί. Δάσκαλοι και μαθητές σε πλήρη αρμονία!..
Το Γ΄μέρος από την 563 σελίδα έως 636 βλέπουμε ποικίλα θέματα που αφορούν την Άμπλιανη (Σταυροπήδι), με τον απαράμιλλο Ναό της Αγίας Παρασκευής κι άλλους ναούς και εκκλησιές, που δίνει στους αναγνώστες και συγχωριανούς Αμπλιανίτες λυρικούς αναπαλμούς και ρίγη συγκίνησης. Και σ’ εμάς μιλώντας για τη μυθική ομορφιά του τόπου και τον αναμφίβολα σημαντικό ρόλο του σ΄ όλες τις εκφάνσεις της ζωής, που φτάνει ο απόηχος του πολιτισμού και της προόδου, από ανθρώπους δικούς τους, με πολλή αγάπη, σεβασμό και μεράκι, να συνεχίσουν… Η Άμπλιανη δεν είναι το ασήματο χωριουδάκι – ήταν δεύτερο σε ανθρώπους μετά το Καρπενήσι – που οι μνήμες απ΄ την ιστορία της, τη δόξα και τον πλούτο της, την Παράδοση, αναθερμαίνουν την ψυχή του κουρασμένου οδοιπόρου. Γεμάτη ποίηση και λυρικές σελίδες προσφέρει μιαν ιδιαίτερη συγκίνηση από τα γύρω μέρη, που κάποτε κορφώνανε αρματωλούς και κλέφτες. Εξωτική και πανέμορφη νύμφη η Άμπλιανη, μέσα από τις περιγραφές και τις αναφορές της κας Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου, δίνει όλη την αξία του Ελληνικού πολιτισμού, με ό,τι κι αν καταπιάνονται οι Αμπλιανίτες, εκκλησιές, σπίτια, χορούς και τραγούδια στον «Στέγκο» στην πλατεία (Αγ. Παρασκευής) και στο χοροστάσι. Με τον Σύλλογο Αμπλιανιτών «ο Στέγκος» στην πομπή ανάμνησης της Εξόδου στο Μεσολόγγι (10 Απρίλη) κάθε χρόνο και στις γιορτές προς τιμήν του Μάρκου Μπότσαρη (Αύγουστος) στο Καρπενήσι. Το Λαογραφικό Μουσείο στην Άμπλιανη και τους Ευεργέτες της, Αθανάσιος και Μαρίνα Μαρτίνου, που τόσα πρόσφεραν και προσφέρουν, αλλά κι άλλους συγχωριανούς με πολλή αγάπη για το χωριό τους και μεράκι, που είναι πανταχού παρόντες!..
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ αναφέρουμε ότι το έργο της κας Βιολέττας Μπουτοπούλου – Χασάνου «ΑΜΠΛΙΑΝΗ», είναι μία φωνή που συγκλόνισε την ψυχή μας συθέμελα. Διαβάσαμε τις έξοχες και παραστατικές και πονεμένες, τρυφερές και χαρούμενες σελίδες, που μας μίλησε για την ένδοξη Άμπλιανη και την πορεία της μέσα στους αιώνες. Οι μνήμες ήταν φωτεινές, χώροι πανίεροι, άχραντοι και μας ξαναθύμισε μέσα απ’ τα γραφτά της, τους βάρδους (Κ. Παλαμάς, Καρκαβίτσας κ.α.) και ζήσαμε το σφυγμό της ζωής τους κι αφουγκραστήκαμε τους παλμούς της καρδιάς τους!
Εύγε!…
ΛΕΥΤΕΡΗΣ Β. ΤΖΟΚΑΣ
Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών