Το έτος 1974 μετά την εισβολή των Τούρκων
Κύριε – κυρία Εκδότη, κ. Διευθυντά, κ.κ. Συνεργάτες της Εφημερίδας σας,
Φίλες και Φίλοι, αναγνώστριες – αναγνώστες,
Ονομάζομαι Σπύρος Νικ. Φούντας, είμαι τραυματίας οπλίτης της ΕΛ.ΔΥ.Κ. του 1974. Το καθήκον μου με προστάζει για μια ακόμη χρονιά, να ανταποκριθώ στην υπόσχεση που είχα δώσει στον εαυτό μου, – ότι όσο είμαι στη ζωή – θα αποτείνω σαν ελάχιστο φόρο τιμής, στους νεκρούς, αιχμαλώτους και αγνοούμενους “ΗΡΩΕΣ” συμπολεμιστές μου, κατά την βίαια εισβολή των Τούρκων, το Δίμηνο Ιούλιο – Αύγουστο του ανωτέρω έτους. Ελάχιστος φόρος τιμής, για μένα – και το μόνο που μπορώ να κάνω – είναι να μνημονεύω τις ηρωικές τους προσπάθειες, μέσω του τύπου, κυρίως του τοπικού. Την δυνατότητα αυτή βέβαια, την οφείλω στην έγκριτη εφημερίδα σας, που εδώ και πολλά χρόνια με φιλοξενεί, αδιάκοπα και μάλιστα αφιλοκερδώς να εξιστορώ τα γεγονότα εκείνης της εποχής, να θυμούνται οι ώριμοι στην ηλικία αναγνώστες και να μαθαίνουν οι νέοι. Η ενέργεια αυτή σας τιμά ιδιαίτερα γιατί αυτό σημαίνει ότι ασπάζεστε και αναγνωρίζεται τις προσπάθειες των στρατιωτών, Ελλήνων και Κυπρίων για την αντίσταση που προβάλλανε, ενάντια του εχθρού.
Σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου.
Φίλες και φίλοι,
Το 1974, τον Ιούλιο, ήμουνα και εγώ ένας από τους συμμετέχοντας, στις πολεμικές επιχειρήσεις που αντιμετώπισα τον Τούρκο εισβολέα κατά της Κύπρου. Συνοπτικά, θα περιγράψω, κάποια εκ των πολλών γεγονότων, που έλαβαν χώρα Ιούλιο – Αύγουστο και τις εφιαλτικές στιγμές που βιώσαμε.
15η Ιουλίου, εκδηλώνεται πραξικόπημα, κατά του νόμιμα εκλεγμένου, Προέδρου Μακάριου. Η ανατροπή του είχε σχεδιαστεί από την χούντα των Αθηνών, με επικεφαλής τον αόρατο δικτάτορα Ταξίαρχο Ιωαννίδη, σε συνεργασία Αμερικάνων, Άγγλων και Τούρκων. Το σύνθημα ήταν, απομάκρυνση από την εξουσία του Μακάριου με οποιονδήποτε τρόπον, ζωντανός ή νεκρός, γιατί κατά την άποψή τους, δεν ήταν συνεργάσιμος και θα έπρεπε να αναλάβει την εξουσία η Εθνοφρουρά της Κύπρου. Διόρισαν με ταχύτατο ρυθμό Πρόεδρο της Κύπρου, έναν ψευτοδημοσιογράφο κακούργο και επικίνδυνο άνθρωπο, ονόματι Σαμψών για να ολοκληρώσουν το σχέδιο για την προδοσία της Κύπρου. Κατά το διάστημα αυτό συνέβησαν θλιβερά γεγονότα, μεταξύ των εμπλεκομένων δυνάμεων, Χουντικών και Μακαριακών. Αυτό είχε σαν συνέπεια, να χάσουν την ζωή τους περίπου 400 – 500 άτομα, κατά δήλωση του γραφείου τύπου του Μακάριου.
Ο Μακάριος, αντιλαμβανόμενος την εις βάρος του ύπουλη επίθεση, διέφυγε αρχικά μέσω του όρους Τρόοδος, πήγε στην Πάφο, και στην συνέχεια διά μέσω των βρετανικών βάσεων, ανεχώρησε για το Εξωτερικό.
Βλέποντας οι Τούρκοι, το χάος που επικρατεί στο νησί, δράττουν την ευκαιρία και εφάρμοσαν το μελετημένο σχέδιο, ΑΤΤΙΛΑ Νο I, επικαλούμενοι την προστασία της Τουρκικής Κοινότητας και στις:
20 Ιουλίου τα χαράματα εισέβαλαν με τον γνωστό ωμό και άνανδρο τρόπο στην Κύπρο. Μετά από λίγες ώρες το νησί περιτυλίχθηκε στις φλόγες από τις εμπρηστικές βόμβες τύπου “ΝΑΠΑΛΜ”, από τις ρουκέτες που εξαπολούσαν τα αεροσκάφη, σαν βροχή από τις ριπές του Πυροβολικού και του Ναυτικού. Σε πολλές πόλεις και χωριά διεξήχθησαν ομηρικές μάχες. Τα τουρκικά στρατεύματα πέραν του πλεονεκτήματος που είχαν “τα σιδερένια πουλιά” αεροπλάνα, υπερτερούσαν και σε αριθμό στρατιωτών διέθεταν δε για εκείνη την εποχή πιο σύγχρονο εξοπλισμό. Εμείς, τα Ελληνόπουλα, έστω και με ελλιπή εξοπλισμό προβάλλαμε το στήθος μας και την καρδιά μας, αναχαιτίσαμε τις εχθρικές δυνάμεις, αποτελεσματικά και περάσαμε στην επίθεση. Καταλάβαμε το στρατόπεδο της ΤΟΥ.ΡΔΥ.Κ., μέσα σε λίγες ώρες και αναγκάσαμε τον εχθρό σε οπισθοχώρηση προς το όρος Κιόνελι. Οι μάχες διαδέχονται η μία την άλλη, σχεδόν σε όλο το νησί, οι πιο πολλές ήταν νικηφόρες. Γυρίσαμε στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. για ανασύνταξη δυνάμεων. Δεν προλάβαμε να πάρουμε ανάσα και οι Τούρκοι επανήλθαν σφυροκοπώντας το στρατόπεδο, κυρίως με τα αεροσκάφη και τα κανονιοφόρα τανκς. Εμείς οι ΕΛΔΥΚΑΡΙΟΙ αμυνόμασταν σθεναρά με τα λίγα πολυβόλα που διαθέταμε. Εγώ ήμουν σκοπευτής πολυβόλου “Μπράουνικ” πενηντάρι. Η ομάδα είχε επικεφαλή τον αείμνηστο Αρχιλοχία, Γεώργιο ΜΠΙΝΑΚΗ, ο οποίος βρήκε τραγικό θάνατο, μαζί με δύο συμπολεμιστές μου από ρίψη βόμβας “ΝΑΠΑΛΜ”. Από την ίδια βόμβα τραυματίστηκα και εγώ, στην προσπάθειά μου να αμυνθώ με αντιεροπορικές βολές υποστάς: α) εγκαύματα β΄ βαθμού αριστερού άνω ακροδεξιάς μεσολαρίας χώρας και προσώπου, β) τραυματική ρήξη τυμπάνου υμένος αριστερού ωτός ευρισκόμενος υπηρεσία σε διετεταγμένη υπηρεσία και ένεκα υπηρεσίας.
Στη συνέχεια κηρύχθηκε προσωρινή εκεχειρία, παύση πυρός, δυστυχώς οι Τούρκοι ούτε αυτό σεβάστηκαν και κατά διαστήματα δημιουργούσαν επεισόδια. Ταυτόχρονα όμως, έκαναν αποτίμηση της επιχείρησης ΑΤΤΙΛΑΣ Νο I και αφού διαπίστωσαν τις σοβαρές απώλειες, που είχαν υποστεί από οπλίτες και στρατιωτικό υλικό, ανασυντάχτηκαν και διπλασίασαν τις δυνάμεις τους.
Στις 20 Αυγούστου, επανήλθαν με πιο άγριες διαθέσεις, εφαρμόζοντας το σχέδιο ΑΤΤΙΛΑΣ Νο II, αποφασισμένοι να ολοκληρώσουν το βρωμερό έργο που ξεκίνησαν στην πρώτη φάση της 20ης Ιουλίου.
Οι μάχες διαδέχονταν η μία την άλλη σε πολλά μέτωπα, οι εχθρικές δυνάμεις επιτίθεντο με μανία σε πόλεις και χωριά και στο πέρασμά τους η αγριότητα δεν είχε όρια. Σκότωναν, βίαζαν κυρίως άμαχο πληθυσμό, γυναικόπαιδα. Λεηλατούσαν τα εγκαταλειμμένα σπίτια των κατοίκων, που έτρεχαν να σωθούν, εναγωνίως.
Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. με τα δύο τάγματά της και τον Λόχο Διοικήσεως, προέβαλλε σθεναρά αντίσταση, όρθωσε το ανάστημά της, συγκρούσθηκε με σφοδρότητα, πολεμούσε γενναία με αποφασιστικότητα και ηρωισμό. Σε αρκετές μάχες ήρθαν αντιμέτωποι σώμα προς σώμα – στήθος προς στήθος με τον εχθρό, αυτό είχε σαν συνέπεια να δράσει η ξιφολόγχη και το μαχαίρι για την εξουδετέρωση του αντιπάλου.
Οι Μεμέτηδες (Τούρκοι) επιτίθεντο κατά κύματα με σκοπό να κυριεύσουν το νησί. Οι Έλληνες αμύνονταν για να διατηρήσουν την εδαφική ακεραιότητά του, με τα ελάχιστα πολεμοφόδια που τους είχαν απομείνει. Η αϋπνία, η πείνα, η δίψα και η κούραση, ήταν ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους. Γι’ αυτό οι κατά τόπο επικεφαλής αξιωματικοί, έδωσαν διαταγή για υποχώρηση. Το αποτέλεσμα το γνωρίζουμε όλοι, το 36% του εδάφους του νησιού κατελήφθη.
Τα ανωτέρω που περιέγραψα, είναι ομολογίες των συμπολεμιστών μου, εγώ δεν τα έζησα γιατί όπως προανέφερα τραυματίστηκα. Ολόκληρη την δεύτερη φάση του ΑΤΤΙΛΑ Νο II, την έζησα στο κρεβάτι του πόνου και της ανάρρωσης, πρώτα στην ιδιωτική κλινική ονόματι “ΔΑΦΝΕΙΟ” και επειδή αυτή βομβαρδίστηκε μεταφερθήκαμε στη συνέχεια για ασφάλεια κοντά στο όρος Τρόοδος, σε Σανατόριο στην Κυπερούντα. Παρακολουθούσα με κομμένη την ανάσα, τα τεκταινόμενα μη μπορώντας να προσφέρω καμιά βοήθεια, αλλά ούτε και να προστατεύσω τον ίδιο μου τον εαυτό. Οι γιατροί του Νοσοκομείου βλέποντας ότι δεν ήμουνα σε θέση να προσφέρω υπηρεσίες, με έστειλαν στην Ελλάδα, όπου ολοκλήρωσα την θεραπεία μου για 15 ημέρες, στο 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
Στη συνέχεια αφού έλαβα 45 μέρες αναρρωτική άδεια, επανήλθα στις τάξεις του στρατού, εκτίοντας 6 μήνες παρατεταμένη θητεία (δώρο για την προσφορά μας ……). Έτσι συμπλήρωσα 2 ½ χρόνια στρατιωτική θητεία, ώσπου πήρα το απολυτήριο.
Φίλες και φίλοι,
Επιτρέψτε μου σε αυτό το σημείο να αναφερθώ, για πολλοστή φορά στην ανέντιμη συμπεριφορά της πολιτείας, απέναντί μας. Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΩΝ ΚΥΠΡΟΥ 1974 κατ’ επανάληψη από το 1974 μέχρι σήμερα είχε υποβάλλει τις προτάσεις και τις θέσεις του, στα αρμόδια Υπουργεία όλων των κυβερνήσεων, που παρέλασαν, μηδέ εξαιρουμένης της σημερινής, για την επιβεβλημένη αποκατάστασή μας και δικαίωσή μας. Μεγάλα λόγια ακούσαμε, πολλές υποσχέσεις πήραμε, αποτέλεσμα όμως δεν είδαμε. Τα αιτήματά μας παραμένουν κλειδωμένα στα συρτάρια των χρονοντούλαπων της ιστορίας. Έως πότε; Η υπομονή μας έχει ήδη εξαντληθεί και με δεδομένο ότι πλησιάζουμε τα τρίτα “ήντα” της ζωής μας η υγεία μας, επιδεινώνεται ραγδαία από τα σωματικά και ψυχολογικά τραύματα που κληρονομήσαμε από την συμμετοχή μας στον πόλεμο της Κύπρου, απαιτούμε πλέον εδώ και τώρα το αυτονόητο. Ερώτημα: Ήταν ή είναι τόσο δύσκολο, να μας καλύψουνε τουλάχιστον την ιατροφαρμακευτική μας περίθαλψη; Όχι βέβαια. Κι’ όμως ούτε αυτό το απλό αίτημά μας δεν ικανοποίησαν, δεν έγινε αποδεκτό, και βρισκόμαστε σε αναμονή.
Ευκαιρίας δοθείσης, ένα άλλο θέμα που χρήζει αναφοράς είναι το Κυπριακό. Πολλές κυβερνήσεις πέρασαν, όλες στην ατζέντα τους, είχαν μιλήσει για τη λύση του, καμία όμως δεν κατόρθωσε, ούτε ένα βήμα να κάνει προς αυτή την κατεύθυνση. Το αποτέλεσμα γνωστό, οι Τούρκοι πάντα είναι ευνοούμενοι και εδώ τίθεται άλλο ερώτημα: Γιατί οι πολιτικές ηγεσίες σιωπούν; Γιατί δε λέγουν την αλήθεια στον Ελληνικό λαό που τόσο πολύ λαχταρά να μάθει; Τι κρύβουν; Ποιους καλύπτουν και γιατί; Οι ευθύνες τους είναι μεγάλες και κάποτε, το κάποτε – είναι σήμερα – θα πρέπει να λογοδοτήσουν και να δώσουν απαντήσεις και προπαντός λύσεις στα αμείλικτα ερωτήματα που έθεσα. Μέχρι πότε οι συγγενείς, και ιδιαίτερα οι χαροκαμένες και πονεμένες μάνες – όσες βρίσκονται στη ζωή – θα κλαίνε και θα καρτερούν τον άνθρωπό τους; Έλεος πια, τσίπα ντροπής δεν έχουν;
Φίλες και φίλοι,
Κλείνοντας το αφιέρωμα αυτό, αξίζει και πάλι να αναφερθώ στους “ΗΡΩΕΣ” της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου, (ΕΛ.ΔΥ.Κ.) και της Εθνοφρουράς, που με το απαράμιλλο σθένος τους, την μαχητικότητά τους, την αυτοθυσία τους και τον ηρωισμό τους, όρθωσαν το ανάστημά τους για την διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας του νησιού. Πότισαν με το νεανικό τότε αίμα τους, τις πόλεις και τα χωριά, τα βουνά και τα λαγκάδια της Κύπρου, αντιμετωπίζοντας τους αδίστακτους εγκληματίες, δολοφόνους και φονιάδες Τούρκους. Με την λεβεντιά τους πρόσθεσαν άλλη μια σελίδα δόξας, υπερηφάνειας, ηρωισμού και αυταπάρνησης, την πιο σύγχρονη στην ιστορία της Ελλάδος.
Εμείς φίλοι αναγνώστες, πολεμήσαμε για να υπερασπίσουμε τα ιδανικά της Ελλάδας και είμαστε υπερήφανοι, κάναμε κάτι παραπάνω από ότι μπορούσαμε, δώσαμε και την ψυχή μας. Δεν θα έλεγα το ίδιο όμως για τους πολιτικούς που κυβέρνησαν αυτή τη χώρα από την μεταπολίτευση έως σήμερα. Για την αδράνειά τους, είμαστε πλήρως απογοητευμένοι και αγανακτισμένοι. Η υπομονή μας εξαντλήθηκε πλέον.
Συμπέρασμα: “ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ, Η ΠΕΙΡΑ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΔΙΔΑΞΕΙ ΟΤΙ – ΟΣΟ ΘΑ ΖΟΥΜΕ – ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΚΑΙΩΘΟΥΜΕ”
ΑΔΕΛΦΙΑ ΑΙΩΝΙΑ ΣΑΣ Η ΜΝΗΜΗ. ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΕ ΣΑΣ.
Υ.Γ. Για μια ακόμη φορά ευχαριστώ την εφημερίδα σας και τους αναγνώστες – τριες και αν κάποιους τους κούρασα ή δυσαρέστησα, ζητώ συγγνώμη.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΝΙΚ. ΦΟΥΝΤΑΣ
(Τραυματίας οπλίτης ΕΛ.ΔΥ.Κ. 1974)
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας εμπρός