Ξεφυλλίζοντας στο γνωστό Παλαιοβιβλιοπωλείο του Λάμπρου στην οδό Σόλωνος 54, στην Αθήνα, βρήκα σ’ ένα αντίτυπο της ετήσιας έκδοσης της ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΣΤΟΑΣ του 1912, μια εκτεταμένη νεκρολογία, αναφερόμενη στην “απώλεια διαπρεπούς λειτουργού της Θέμιδος του διαπρεπούς και αγαθού πολίτου… του Βασιλείου Χ. Ροντήρη”, γόνου της ομώνυμης μεγάλης οικογένειας, από τον Πλάτανο της ορεινής Ναυπακτίας.
Πριν λοιπόν από τις “ειδήσεις” του… παρελθόντος, π’ αναφέρονται όλες στον Πλάτανο Ναυπακτίας, μεταφέρω μία περικοπή από την εκτεταμένη νεκρολογία της ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΣΤΟΑΣ. Έτσι: “… ο προπάππους αυτού Νικόλαος Ροντήρης, επιλεγόμενος Κουτσονίκας ανήγειρεν ιδία δαπάνη τον εν Πλατάνω Ναόν του Αγίου Νικολάου κατά το έτος 1742, η δε σύζυγος αυτού Αργυρώ Ροντήρη ιδία δαπάνη κατασκεύασε το χρυσούν και ξυλόγλυπτον τέμπλον του αυτού ναού κατά το 1747. Ο Νικόλαος ούτος Ροντήρης ανέλαβε την δημογεροντίαν του Πλατάνου κατά το έτος 1768 διαδεχθείς τον Ιωάννης Σισμάνην, ο οποίος τότε επανεστάτησε κατά των Οθωμανών εν συμπράξει μετά τινος Λουρή εκ Ζηλίστης. […] Μετά τον Νικόλαον Ροντήρην, δημογέρων εγένετο ο υιός αυτού Σωτήριος, τηρήσας το αξίωμα μέχρι το 1840. […] Ο πατήρ του μεταστάντος Κίτσος Ροντήρης εν Κωνσταντινουπόλει διατελών χάριν εμπορίας και κατηχηθείς εις τας αρχάς της Φιλικής Εταιρείας μετά του εκεί ιερέως Κωνστ. Ροντήρη (Σακελλαρίου) επέστρεψεν εις την πατρίδα του και ειργάσθη εκθύμως προς διάδοσιν και εξέγερσιν των εθνικών αισθημάτων. […] Και προ μεν της εκρήξεως της Επαναστάσεως, επί της ηρωικής εποχής ο Δημήτριος Α. Ροντήρης, οπαδός του Ανδρούτσου, τραυματισθείς παρά την Γαβρολίμνην, απέθανεν εκ τραύματος. Μετά δε την έναρξιν του αγώνος ο χιλίαρχος Γεώργιος Ροντήρης, ο οποίος διετέλει προηγουμένως εις την στρατιωτικήν υπηρεσίαν του Αλή Πασά και ο οποίος μετά πολλών υπ’ αυτόν Πλατανιωτών ήταν εις των γενναιοτέρων υπερασπιστών του περίφημου προμαχώνος των Ατρομήτων, εφονεύθη εν Μεσολογγίω. Επίσης, εκτελών χρέη χιλιάρχου ο Αναγνώστης Ροντήρης, αφ’ ου δις επληγώθη παρά την Άμφισσαν και το Καρπενήσιον, εφονεύθη τέλος εν τινι των παρά το Αιτωλικόν μαχών. […] Ένεκα των μεγάλων υπέρ του αγώνος και τη ελευθερίας αισθημάτων και θυσιών της οικογενείας Ροντήρη ο Καραϊσκάκης δια στενωτάτης προς αυτήν συνεδέετο φιλίας. […]
Αλλά ας παραθέσουμε επί λέξει τις σχετικές “ειδήσεις”:
ΕΘΝΟΦΥΛΑΞ, 23.5.1864– Ο κ. Μιχαήλ Ροντήρης υποστάς λίαν ευδοκίμως και τας πρακτικάς παρά τω ιατροσυνεδρίω εξετάσεις και αποτιμιθείς άριστα, έλαβεν απόλυτον άδειαν του μετέρχεσθαι τον ιατρόν και απέρχεται εις την ιδιαιτέραν πατρίδαν του Ναύπακτον, όπου θα ενασκή την ιεράν των Ασκληπιάδων τέχνην.
ΜΕΛΛΟΝ, 10.6.1869– Εκ Ναυπακτίας αγγέλονται δύο φόνοι ένεκα συγκρούσεως τινός των αναφερομένων μερίδων, εις εκ των ούτω φονευθέντων ήτο και ο κ. Πρωτόπαππας, πρώην έπαρχος καλός υπάλληλος και καλός πολίτης. […]
Εφημερίς των Συζητήσεων, 12.6.1871– Ο εκ Ναυπάκτου αξιόλογος νέος κ. Μιχαήλ Πρωτόπαππας δους τας νενομισμένους εν τω Πανεπιστημίω των νομικών επιστημών έτυχε του διδακτορικού πτυχίου.
ΩΡΑ, 13.3.1876– Ο κ. Αλέξ. Πετούσης εμνηστεύσατο την κόρην Ευγενίαν, θυγατέρα του αξιοτίμου βουλευτού Ναυπακτίας κ. Αθαν. Χ. Ροντήρη.
ΩΡΑ, 22.12.1879– Ο εκ Πλατάνου της Ναυπακτίας Θεόδωρος Δημητρακόπουλος τελειόφοιτος Νομικής υποστάς ευδοκίμως τας νενομισμένας εξετάσεις ηξιώθη διδακτορικού διπλώματος.
ΩΡΑ, 18.8.1880– Χθες ετελέσθησαν οι γάμοι της πρωτοτόκου θυγατρός του βουλευτού Ναυπακτίας κ. Ροντήρη, Αγγελικής μετά του εξ Ιωαννίνων κ. Μισσίου.
ΩΡΑ, 9.9.1880– Αφίκοντο εξ Αλεξανδρείας οι κ.κ. Ιωάννης Σταυρόπουλος εκ Πλατάνου της Ναυπακτίας, …, όπως καταταχθώσι εις τον Στρατόν.
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 7.7.1888– Ετελέσθησαν εν Πλατάνω της Ναυπακτίας οι αρραβώνες της δεσποινίδος Ταρσής Α. Μαργαρίτου μετά του εν Ρουμανία εμπόρου Νικολάου Τσώνη.
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 7.7.1888– Ετελέσθησαν ωσαύτως εν Πλατάνω της Ναυπακτίας οι αρραβώνες της Γεωργίας Παπαϊωάννου Γερμανού μετά του Καλλίστου εμπόρου εν Ρουμανία κ. Θεοδ. Πορφύρη.
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 8.4.1887– Απεβίωσεν εν Ναυπάκτω η σύζυγος του Θεμιστοκλέους Αθανασιάδη Πολυξένη θυγατρός του Αντωνίου Πρωτόπαππα καταλιπούσα λύπην άφατον της γονεύσι και συγγενέσι αυτής.
ΩΡΑ, 10.10.1889– Ηγγέλθη τηλεγραφικώς εκ Κραϊόβης της Ρουμανίας, ότι η κοινότης της πόλεως ταύτης εξελέξατο ως αντιπροσώπου αυτής, κατά τους γάμους του Διαδόχου Κωνσταντίνου τον εκ Πλατάνου της Ναυπακτίας ομογενή Δ. Παναγιωτοπούλου, αδελφόν του δημάρχου Προσχίου Ι. Παναγιωτοπούλου.
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 8.6.1890– Καθ’ α γράφουσιν ημίν εκ Ναυπάκτου θερμοτάτη εγένετο υποδοχή εκ τον Αντώνιον Αθανασίου Ροντήρη χάριν αναψυχής μεταβέντα να παραμείνη επ’ ολίγον μεταξύ των συγγενών και φίλων του. […]
1915-1925 ΕΠΙ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΕΙ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ “ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΗΡΥΚΟΣ” Απρίλιος 1925
Ο κ. Αθ. Δεδόπουλος, κατάγεται εκ Πλατάνου της Ναυπακτίας είναι εκ των παλαιών αγωνιστών του Αμερικανικού Ελληνισμού εις το Γουώτερμπερυ της Κοννεκτικούτης επεδόθη επιτυχώς εις επιχειρήσεις εστιατορίων. Η δράσις του εθνική και κοινωνική, ως παράγοντας της Πανελληνίου Ενώσεως και άλλων εθνικών εν Αμερική Κινημάτων είναι αξιοσημείωτος.
ΗΛΙΟΣ, ΕΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΙ ΤΗ 26.9.1897– Εν Φαλήρω ετελέσθησαν οι γάμοι του εν Ρουμανία μεγαλέμπορου κ. Ανδρέου Μαραθέα μετά της δεσποινίδος Αριέττας θυγατρός του άλλοτε ενταύθα Γενικού Προξένου της Τουρκίας κ. Μιχαήλ Αξελού και εκγόνου του εκ των πρώτων της Ερμουπόλεως οικιστών του μακαρίτου Χίου ευπατρίδου Ιωάννου Ροδοκανάκη.
Αντώνης Ν. Βενέτης