Και ενώ η πανδημία συνεχίζεται, φαίνεται πως στην Ελλάδα βρήκε μια αόρατη αντίσταση. Για άλλη μια φορά ο Θεός «έκλεισε το μάτι» στη Χώρα μας. Γιατί καλά τα έγκαιρα μέτρα, αλλά δέκα ακόμα κρούσματα να υπήρχαν μέσα στις καραβιές που ξεχύνονταν στα νησιά και στους μετανάστες, τώρα θα ήμασταν χειρότερα από την Ιταλία. Αλλά κάτι τέτοιο ευτυχώς δε συνέβη. Ένα ακόμα ελληνικό παράδοξο!
Και κάτω από αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες, όλες οι σχέσεις μπαίνουν αναπόφευκτα στο μικροσκόπιο. Το σώμα είναι υπό περιορισμό, η ψυχή όμως όχι. Και η ζωή συνεχίζεται απλά κάτω από νέες συνθήκες.
Οι ανθρώπινες επαφές εξακολουθούν να λογίζονται μιαρές. Πλήρης ανατροπή της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Τι μένει τελικά; Ένα μούδιασμα αρχικά. Και κατόπιν, μένουμε ενεοί στον καναπέ μας, να παρακολουθούμε τον Τσιόδρα καθημερινά. Στον οποίο μαζί με όλους τους αφανείς ήρωες (υγειονομικό προσωπικό κ.α.) είμαστε ευγνώμονες, όχι μόνο για το έργο τους, αλλά γιατί επιπλέον επανέφεραν υγιή πρότυπα. Επιτέλους, σταμάτησε η παράλογη προβολή ποδοσφαιριστών και τραγουδιστριών ως ημίθεων! Και μάθαμε έστω και με ανορθόδοξο τρόπο, να παρακολουθούμε σοβαρά πρόσωπα και πράγματα και να συζητάμε γύρω από αυτά.
Απαγκιστρωθήκαμε από σαχλοεκπομπές και νεοεπιφανείς ψευτοεπιτυχημένους. Μας απασχολούν πλέον, αληθινά ουσιώδη θέματα. Γιατί πίσω από τα ζητήματα της νόσου ελλοχεύει ένας άλλος φόβος, ο οποίος κατοικεί στα ενδότερα της ανθρώπινης ψυχής. Ο φόβος ότι θα πεθάνει κανείς στα αζήτητα της μοναξιάς. Ή ότι, στην καλύτερη εκδοχή, θα αρρωστήσει και θα ζει ως … αποσυνάγωγος!
Η ίδια σκέψη πέρασε από το μυαλό όλων μας: «Αν νοσήσω και δεν τα καταφέρω, έχω oλοκληρώσει την αποστολή μου;». Και δεν αναφέρομαι σε ουτοπίες, αλλά στο αν νιώθει κανείς καλά με τη συνείδησή του. Αν αντιμετώπισε τις δυσκολίες της ζωής του με την κατάλληλη συμπεριφορά. Αν μπήκαν όρια σε τοξικές σχέσεις. Αν ειπώθηκαν «ευχαριστώ», αλλά και «όχι», εκεί που έπρεπε.
Αυτοί που δεν φοβούνται τελικά, είναι όσοι έχουν μάθει να αναμετριούνται «στα ίσια» με τη ζήση τους και τον εαυτό τους. Να κάνουν μιαν άηχη εξομολόγηση σε καθημερινή βάση. Να έχουν αποδεχτεί ότι συνεχώς θα υπάρχουν προβλήματα στη ζωής τους. Και να έχουν συνειδητοποιήσει κάτι βασικό: ότι δεν ορίζουμε ολοκληρωτικά εμείς την πορεία της ζωής μας.
Η γνώση βοηθά σημαντικά τον άνθρωπο σε όλες τις αντιξοότητες. Αλλά, κυρίως, η σοφία της ζωής. Να μην το βάζει κάτω, αλλά να παλεύει με τα προβλήματα, όσο σοβαρά και αν είναι αυτά. Πετυχημένος δεν είναι αυτός που έχει τα περισσότερα χρήματα, ούτε αυτός που έχει τη μεγαλύτερη προβολή. Αλλά εκείνος που ξέρει να συναρμολογεί τα κομμάτια του και να στέκεται όρθιος μετά από κάθε δοκιμασία.
Φαίνεται τελικά ότι η απομόνωση έχει και τα καλά της. Μας βάζει σε μια διαδικασία αναμέτρησης με τα βιώματά μας. Ποιά σχέση είναι πιο σημαντική στον καθένα μας. Τί από τα πιστεύω μας, μάς δίνει δύναμη σε αυτές τις δύσκολες μέρες. Πόσα από αυτά που ήταν σοβαρά φαντάζουν τώρα δευτερεύοντα και το αντίστροφο. Εν τέλει, όταν τελειώσει αυτή η δίνη, πού θέλουμε να αναλώσουμε περισσότερο την ενέργειά μας. Όλα αυτά αποτελούν τις συνιστώσες για μια αναμόρφωσης στη ζωή μας.
Ίσως αυτοί οι λογισμοί να φαντάζουν ποιο τρομακτικοί από τον ιό. Γιατί ο ιός κάποια στιγμή, θα αντιμετωπιστεί ιατρικά. Τα ερωτήματα όμως, αν μείνουν αναπάντητα, θα αναδυθούν ξανά. Και δεν χρειάζεται η αφορμή να είναι μία πανδημία. Μπορεί να είναι ένα τυχαίο γεγονός, το οποίο όμως να σημάνει «πανδημία» στη ζωή μας.
Μια δοκιμασία είναι και αυτή. Αναμφισβήτητα σοβαρότατη, οδυνηρή και ιστορική. Αλλά όλες οι δοκιμασίες κάποτε περνούν. Ακόμα και οι πιο τραγικές και επώδυνες. Και ας μην ξεχνάμε ότι την ώρα που εμείς απομονωνόμαστε στο σπίτι μας, κάποιοι άλλοι δίνουν αληθινή μάχη επιβίωσης.
Η πίστη, η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη που φάνταζαν παρωχημένες αξίες, αποδεικνύονται για πολλαπλή φορά ανεξάντλητα ‘‘οξυγόνα’’ της ψυχής. Ίσως τώρα να γίνεται συνειδητό το πόσο ρηχή ήταν η ζωή μας χωρίς αυτά.
Τελικά, αυτή η πανδημία μπορεί να είναι και μία καλή ευκαιρία για να επαναπροσδιορίσουμε ποιά ιδανικά μάς στηρίζουν σε προσωπικό, αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Πανανθρώπινες αξίες επανέρχονται στο προσκήνιο. Αντίθετα, χρηματοκεντρικοί πολιτισμοί σε αναπτυγμένες χώρες, καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι.
Όταν με το καλό τελειώσει αυτή η περιπέτεια, δεν θα είμαστε ίδιοι. Και δεν πρέπει να μείνουμε ίδιοι, αλλά να γίνουμε ωριμότεροι και πιο συνειδητοποιημένοι. Η εσωτερική αναμέτρηση είναι μια δύσκολη διαδικασία και πολλές φορές οδυνηρή. Αξίζει όμως τον κόπο, γιατί έτσι βελτιώνεται κανείς ως άνθρωπος. Και όσο πιο καλά συγκροτημένος είναι, τόσο δυναμώνει ο χαρακτήρας του. Οι φόβοι μικραίνουν. Ανάμεσα σε αυτούς μικραίνει και ο φόβος του ιού σε ψυχολογικό επίπεδο.
Καλή συνέχεια και όλοι μαζί (τηρώντας τα μέτρα), θα τα καταφέρουμε. Θα βγούμε μια μέρα από το σπίτι μας. Αλλά … να βγούμε καλύτεροι άνθρωποι!
Χριστός Ανέστη!
Ιωάννα Καραμάνου-Σπηλιώτη