Γράφει η Σπυριδούλα Πιά
Οι Αησημιώτες πανηγυριστές και οι Μεσολογγίτες ανεβαίνουν για το πανηγύρι σε μια πλαγιά της Αράκυνθου ή Ζυγού, οκτώ χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Μεσολογγίου.
Στο σημείο αυτό είναι το Μοναστήρι του Αη-Συμιού σε μια καταπράσινη πλαγιά, κατάφυτη με μεγάλα πλατάνια. Εκεί γίνεται το μεγάλο πανηγύρι. Σε ανάμνηση των διασωθέντων από την Έξοδο του Μεσολογγίου.
Το μοναστήρι χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας και αφιερώθηκε στον Άγιο Συμεών το Θεοδόχο. Σ’ αυτό το σημείο είχε καθορισθεί η συνάντηση όλων όσων θα επιζούσαν από την φοβερή εκείνη νύχτα που όλος ο κάμπος ήταν γεμάτος από χιλιάδες στρατεύματα. Δεν υπάρχει ίσως μεγαλύτερος ηρωισμός από την Έξοδο αυτή. Οι άνδρες αυτοί οι λίγοι, οι ήρωες, οι αθάνατοι έσπασαν αυτή την πολιορκία και μέσα από δύο εχθρικά στρατόπεδα έδωσαν ακόμη μια μάχη, μέσα από χιλιάδες εχθρικά γιαταγάνια και βγήκαν ελεύθεροι. Κάθε χρόνο δύο φορές γίνεται το πανηγύρι. Το Φεβρουάριο 2-3 και μία ακόμη το Φεβρουάριο στο τέλος της άνοιξης, την Κυριακή της Πεντηκοστής και την Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Οι Μεσολογγίτες ντυμένοι με τις λεβέντικες φορεσιές τους, αρματωμένοι και καβάλα στ’ άλογά τους πηγαίνουν το χειμώνα στο μοναστήρι και κάνουν δέηση για τους νεκρούς της Εξόδου του Μεσολογγίου, και τους νεκρούς Ασημιώτες. Εν συνεχεία, κάνουν διήμερο γλέντι σε κλειστό χώρο.
Το καλοκαίρι το ετήσιο πανηγύρι είναι μεγάλο. Πολλοί Ασημιώτες θα ξεκρεμάσουν τα προγονικά τους άρματα τ’ αγιασμένα από το αίμα, κειμήλια ιερά, κρεμασμένα όλο το χρόνο κάτω από το εικονοστάσι. Θα ζωστούν τ’ άρματά τους τα προγονικά και θ’ ανεβούν στ’ άλογά τους και πετώντας σαν αετοί στο πανηγύρι. Οι καβαλαραίοι δεν ξεπερνούν τους 10-15 κάθε παρέα και οι παρέες είναι πολλές. Κάθε Μεσολογγίτης έχει την τοπική φορεσιά του, την κρατάει σαν φυλαχτό, όσο φτωχός κι αν είναι, θα φροντίσει ν’ αποκτήσει τη φορεσιά του και το θεωρεί μεγάλη τιμή να την φορέσει στο πανηγύρι του Αη Συμιού. Το ίδιο κάνουν και για τα παιδιά τους, είχαν όλα τις φορεσιές τους και συμμετέχουν όπως οι γονείς τους στο πανηγύρι και αισθάνονται υπερήφανοι γι’ αυτό. Αγοράζουν άλογα και τα κρατούν γι’ αυτή τη μέρα και τις παρελάσεις. Είναι απλοί άνθρωποι, κτηματίες, οπωροπώληδες κ.λπ.. Έχουν δικό τους στέκι και παρέες και δικά τους καφενεία ή ταβέρνες. Η κάθε παρέα έχει «καπετάνιο» που συνήθως είναι ο πιο έμπειρος, ο γεροντότερος. Επίσης, η «μάνα», ο υπεύθυνος για την κάλυψη υλικών αγαθών, μουσικών οργάνων, ποτών κ.λπ.. Τα χρήματα συγκεντρώνει ο Καπετάνιος και δύο βοηθοί. Το Σάββατο το βράδυ την παραμονή της Πεντηκοστής, μόλις ο ήλιος βασιλέψει, ακούγεται ο βαρύς ήχος του νταουλιού κι ο ήχος της πίπιζας για να σκεπάσει την πόλη, που τρεις μέρες δονείται από τη μουσική. Την μέρα αυτή χωρίς φορεσιές θα γλεντήσουν στους δρόμους μέσα στα μαγαζιά με τσάμικο, τραγούδια κλέφτικα, κεράσματα. Το απόγευμα της Κυριακής της Πεντηκοστής συγκεντρώνονται οι ομάδες λαμπροφορεμένες με μεγάλες λαμπάδες στη ράχη του σχηματίζουν πομπή που κατευθύνεται προς το βουνό. Προηγούνται οι ομάδες των αρματωμένων με τους οργανοπαίκτες έχοντας μπροστά δύο αρματωμένους που κρατούν το δίσκο με τα κόλλυβα του μνημόσυνου για τους εξοδίτες. Ακολουθούν καβαλαραίοι με τον ιερέα, το Δήμαρχο κι ένα σημαιοφόρο. Η πομπή με τους ήχους της μουσικής ανάμεσα σε ένα κατασυγκινημένο πλήθος που καμαρώνει τη λεβεντιά του Μεσολογγίου. Θα κάνουν πρώτα μια επιμνημόσυνη δέηση στον Κήπο των Ηρώων, βγαίνει από την Πύλη των τειχών της Πόλης στην πλατεία. Φθάνουν στον Αη Συμιό προσκυνούν ευλαβικά και αφήνουν το δίσκο για το μνημόσυνο, ανάβουν τις λαμπάδες τους και παίρνουν τις καθιερωμένες κάτω από τα πλατάνια θέσεις τους για το ολονύκτιο γλέντι.
Κρεμούν τ’ άρματα στα δέντρα, ξεσελώνονται τ’ άλογα, ανάβουν οι φωτιές και με τα φώτα αρχίζει ένα όργιο γλεντιού.
Έρχονται και οι υπόλοιποι Μεσολογγίτες και στο βουνό, θα κρατήσει όλη τη νύχτα το γλέντι ως το άλλο πρωί.
Οι Αη Συμιώτες εκστασιάζονται και τότε ξαναζωντανεύουν τα ηρωικά χρόνια της κλεφτουριάς. Με μοναδικό παλμό χορεύουν τον «Χορό του Πεθαμένου». Τον τσάμικο και τον συρτό θα χορέψει «Το τρίψιμο του πιπεριού» και το «Χελάκι». Δεν θα κοιμηθεί όλη νύχτα, θα συνεχίσει το πανηγύρι με καταπληκτική αντοχή. Με το χτύπημα της καμπάνας το πρωί του Αγίου Πνεύματος λαμπροφορεμένοι όλοι θα πάνε στην λειτουργία για το μνημόσυνο. Μετά θα γίνει το τρισάγιο στο Σταυρό που έχει στηθεί πιο πέρα σε ανάμνηση της θυσίας των Εξοδιτών. Μετά το τρισάγιο στο Μεγάλο Σταυρό, ξαναρχίζει το γλέντι ως τις απογευματινές ώρες. Αμέσως μετά σχηματίζεται και πάλι η πομπή και επιστρέφει στο Μεσολόγγι.
Οι Μεσολογγίτες περιμένουν συγκεντρωμένοι έξω από τα τείχη και γύρω στην Πύλη του Φρουρίου, υποδέχονται τους καβαλαραίους Αησυμιώτες, που προχωρούν αργά με το χαρακτηριστικό χορευτικό βηματισμό τους και τις φιγούρες.
Οι παρέες ακολουθούμενες από το πλήθος κατευθύνονται στο Μητροπολιτικό Ναό και αφήνουν τη σημαία και σκορπίζονται ξανά για να συνεχίσει η κάθε μία το γλέντι όλη τη νύχτα πάλι έξω από το μαγαζί που είχε κλείσει. Αλλά και όλοι οι Μεσολογγίτες θα συνεχίσουν το γλέντι. Στήνονται τα τραπέζια στη μέση του δρόμου, στις πλατείες δίπλα σ’ αυτά των ΑηΣυμιωτών, φαγητά κουβαλιούνται ακόμη κι απ’ τα σπίτια, άνθρωποι χορεύουν με νταούλια και τραγούδια, ασταμάτητα στους δρόμους του επάνω και κάτω του παζαριού. Η πόλη μέθυσε από τους ήχους, τους ελληνικούς λεβέντικους ήχους σ’ ένα ξέφρενο γλέντι, που θα κρατήσει ως το πρωί. Την τρίτη ημέρα περνούν με τις βάρκες στο ιστορικό νησάκι της Κλείσοβας, νοτιοανατολικά του Μεσολογγίου μέσα στη λιμνοθάλασσα, απ’ όπου θα επιστρέψουν το σούρουπο για το τελευταίο ολονύκτιο γλέντι.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός»
