Γράφει ο Αρχιμ. Ιγνάτιος Σ. Σταυρόπουλος, PhD
Ο εναλλακτικός τουρισμός άρχισε και για την Ελλάδα να αποτελεί ελπίδα και σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης περιοχών, που δεν είχαν ακόμα μπει στο χάρτη των προορισμών και των στόχων των επαγγελματιών του είδους.
Ομαδικές εκδρομές, ατομικές επισκέψεις, ή και τυχαίες περιπλανήσεις Ελλήνων ή αλλοδαπών τουριστών, οδηγούν πολλούς στις πύλες των φιλόξενων μοναστηριών.
Γεγονός είναι, ότι ο άνθρωπος της σύγχρονης πόλης, ταλαιπωρημένος από την καθημερινή πίεση, και ταραγμένος ψυχικά, προστρέχει όχι μόνο στους επαγγελματίες θεραπευτές υγείας (για ψυχοθεραπεία). Παράλληλα, ξανά ανακαλύπτει τη χαμένη ορθόδοξη θρησκευτική του παράδοση και ψάχνει να βρει σωσίβιο στα απομακρυσμένα απ’ την πόλη του μοναστήρια, στην ύπαιθρο, ελπίζοντας ότι εκεί θα συναντήσει φωτισμένους ανθρώπους για να του μιλήσουν, για να τον συμβουλέψουν και να τον γαληνέψουν.
Αυτή η ψυχική και ψυχολογική ανάγκη, του σύγχρονου ανθρώπου τον στρέφει στην εναλλακτική πορεία, της συνάντησης αυτών που ζουν στα μοναστήρια ως μοναχές και ως μοναχοί, αναζητώντας τον Θεό. Δεν είναι τυχαίο που συχνά στα ορθόδοξα ελληνικά μοναστήρια συναντά κανείς ανθρώπους κάθε «κατηγορίας», αλλά και κάθε θρησκείας ή πίστης που βρίσκονται στην πνευματική αναζήτηση…
Είναι γνωστό βέβαια, ότι η διαδρομή των μοναστηριών στην Ελλάδα έχει γράψει λαμπρή ιστορία επί αιώνες, και σε πολύ δύσκολες στιγμές. Σήμερα, ο σύγχρονος μοναχισμός, αναβίωσε κάπως στην Ελλάδα, αλλά με πολλές δυσκολίες και με την αυτοθυσία και τις προσφορές πολλών πιστών και πολλών μοναχών (ανδρών και γυναικών). Οι μεγάλοι οργανισμοί, το Δημόσιο, η κρατική Εκκλησία, κλπ δύσκολα συνδράμουν προς τη θετική κατεύθυνση. Ο λαός, δείχνει να το παλεύει μόνος του.
Η σύγχρονη παρουσία των μοναστηριών στο κοινωνικό γίγνεσθαι, πέρα από την καθαρά πνευματική και λοιπή υποστήριξη στις τοπικές κοινωνίες, δημιούργησε ήδη ρεύμα ως θεματικός εναλλακτικός θρησκευτικός – μοναστηριακός τουρισμός. Με τον τρόπο αυτό, άρχισε πλέον να αποτελεί σοβαρή ελπίδα αναπτυξιακού χαρακτήρα και για την οικονομική στήριξη, σε εποχή δύσκολη, οικονομικών μεταβολών, όπου οι τοπικές κοινωνίες προσπαθούν να επιβιώσουν με κάθε τρόπο.
Η φτωχή Ναυπακτία, αλλά και οι γείτονες περιοχές των Νομών Φωκίδας και οι άλλες επαρχίες της λοιπής Αιτωλοακαρνανίας, έχουν ιδιαίτερα πλούσιο θεματικό προορισμό (ιστορικό ή και σύγχρονο), όσον αφορά στα χριστιανικά ορθόδοξα μοναστήρια και τα θρησκευτικά προσκυνήματα.
Το παρόν άρθρο, αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια (όχι καθαρά επιστημονικής λεπτομερούς καταγραφής), αλλά παρουσίασης των κοντινότερων προτεινόμενων ως προορισμών (με κέντρο αναφοράς τη Ναύπακτο), και με θεματική αναγωγή στο μοναχισμό ή και στα ιερά χριστιανικά προσκυνήματα (νομών Αιτωλ/νίας και Φωκίδας). Σαφώς και υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες και αναφορές, που εδώ παραλείπονται, όχι από ιδιοτέλεια, αλλά λόγω έλλειψης χρόνου συλλογής όλων των στοιχείων που δεν έχουν ακόμα συλλεχθεί.
Επίσης σημειώνουμε ότι, δεν γίνεται καμία αναφορά της νομικής ή ιδιοκτησιακής ή άλλης περιγραφής των Μονών ή των Προσκυνημάτων είτε το ποιάς εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας είναι. Απλά και μόνο, αναφέρεται η ονομασία και το τοπωνύμιο της περιοχής, για την διευκόλυνση κάποιου που αναζητά και θα ήθελε να βρει ως προσκυνητής, ή ως επισκέπτης, ένα μοναστήρι, και που τυχόν έρχεται από μακριά στη Ναύπακτο για διακοπές, μη γνωρίζοντας προς τα που να πάει. Θα είναι θεωρώ πολύ χρήσιμο, να γίνει κάποιος λεπτομερής συστηματικός θεματικός οδηγός (μοναστηριακού –προσκυνηματικού τουρισμού), ίσως και ηλεκτρονικός, σε εφαρμογή, που να εμφανίζει πλήρη στοιχεία των προορισμών αυτών με κατεύθυνση στο χάρτη, με τις χιλιομετρικές αποστάσεις, τις πληροφορίες, τα στοιχεία επικοινωνίας κ.λ.π.
Παρακάτω ακολουθούν κατά περιοχή, ενδιαφέροντα σημεία για Μοναστηριακό Προσκύνημα. (Οι αποστάσεις υπολογίζονται με αφετηρία τη Ναύπακτο).
Περιοχή Ναυπακτίας, Ν. Αιτωλοακαρνανίας
Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Αμπελακιώτισσα, Ναυπάκτου, (ανδρ. 58 χιλ. τηλ. 26340-41207).
Μονή Αγ. Ιωάννου Προδρόμου Βομβοκού, Ναυπάκτου, (γυν. 15 χλμ. 26340 27401).
Μονή Παναγίας Γοργοεπηκόου, Δένδρο, Ναυπάκτου, (γυν. τηλ. 26340-27688).
Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Σκάλα, Ναυπάκτου, (ανδρ. 05 χιλ. (τηλ. 26340-22324).
Περιοχές Μεσολογγίου & Αγρινίου, Ν. Αιτωλοακαρνανίας
Μονή Αγία Ελεούσα, εορτάζει την εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής, (προσκύνημα), Φαράγγι Κλεισούρας, Κλεισορέματα, Μεσολογγίου (67 χιλ., τηλ. 26320-22386).
Μονή Εισοδίων Θεοτόκου Μυρτιάς, (48.5 χιλ., ανδρ. τηλ. 26440-51497).
Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου Ρέθα, Ανοιξιάτικο, Αμφιλοχίας (105 χιλ., ανδρ. τηλ. 26420-51800).
Μονή Αγ. Γεωργίου, Αστακού, (96 χιλ. ανδρ. τηλ. 26460-41396).
Μονή Γενέσεως Θεοτόκου Ρόμβου, Βάτος, Πάλαιρος, (157 χιλ.ανδρ. τηλ. 26430-22814).
Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου, Βλοχού, Καινούργιο, (77 χιλ., ανδρ. τηλ. 26410-25199).
Μονή Γεν. Θεοτόκου (Κατερινούς), Γαβαλού (41 χιλ., γυν. τηλ. 26350-41244).
Μονή Κοιμ. Θεοτόκου (Λιγοβιτσίου), Σκουρτού (84,5 χιλ., γυν. τηλ. 26460-93300).
Μονή Αγ. Συμεών -«Αϊ Συμιός», Αγιος Θωμάς, Μεσολογγίου (γυν. 41 χιλιόμ. τηλ 26310-22515).
Μονή Παντοκράτορος, Αγγελοκάστρου (66,5 χιλ., γυν. τηλ. 26410-93220).
Μονή Αγ. Κοσμά Αιτωλού, Θέρμου (42 χιλ., γυν. 26440-24 050).
Μονή Τιμίου Προδρόμου, Αναλήψεως (40 χιλ., γυν. 26440-31 200).
Μονή Αγ. Δημητρίου, Παλαίρου (157 χιλ. γυν. τηλ. 26430 41427).
Μονή Τιμίας Ζώνης Υπεραγίας Θεοτόκου Λυκουρίσσης, Σκουτερά (86 χιλ., γυν. τηλ. 26410 42410).
Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Τσουκαλάδων, Παραβόλας, (80 χιλ., γυν. 26410 62052)
Μονή Ευαγγελισμού, Παραβόλας, (80 χιλ., γυν.).
Μονή Αγ. Δημητρίου Δρυμώνος Βονίτσης, (140 χιλ.).
Νομός Φωκίδας
Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Βαρνακόβης, (25 χιλ., γυν. τηλ-Fax 26340-51030, 27 χλμ. 26340 51030).
Μονή Τιμίου Προδρόμου, Δεσφίνας (105 χιλ., ανδρ. τηλ. 22650- 51698).
Μονή Αγ. Αυγουστίνου & Σεραφείμ Σαρώφ, Τρίκορφο, Φωκίδος, (ανδρ. 12 χλμ. 26340 44381).
Μονή Αγ. Νεκταρίου & Αγ. Φανουρίου, Τρίκορφο, Φωκίδος, (γυν. 7 χλμ. 26340 44391).
Μονή Αγίου Γεωργίου, Καλλιθέα, Δωρίδος. ( ανδρ. 30 χιλ).
Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Κουτσουριωτίσσης, Αμυγδαλιά Φωκίδος ( 60 χιλ., γυν. 6945298474).
Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος, Γαλαξειδίου, Φωκίδος (65 χιλ., γυν. τηλ. 22650-41934).
Μονή Προφ. Ηλιού, Χρυσό, Παρνασσίδος, (92 χιλ., γυν. τηλ. 22650-35002).
Μονή Παναγίας Τριβολού, (Σεγδίτσας), Προσήλιο, Άμφισσας, (110 χιλ.).
Μονή Παναγία Πανάσαρη, Γραβιά, Παρνασίδος (130 χιλ. γυν.).
Λοιπά, θρησκευτικά (βυζαντινά) Προσκυνήματα
Παναγία Ερημητού ή Τριμητού, Παραδείσι, Αγρινίου (πρόσβαση από το Τρίκορφο Ναυπακτίας το καλοκαίρι, ή από το χωρίο Άγιος Γεώργιος, Ευηνοχωρίου, το χειμώνα, (χιλ 37 μέσω Τρικόρφου).
Σπήλαιο –Εγκλείστρα, Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαράσοβας, (πρόσβαση μόνο διά θαλάσσης, πλησίον Κάτω Βασιλικής, Ναυπακτίας, 34 χιλιομ. Απαιτείται ανάβαση 20-30 λεπτων).
Ι. Μονή Αγίων Πατέρων Βαράσοβας (34 χιλιομ., πρόσβαση από Κάτω Βασιλική Ναυπακτίας).
Ιερός Ναός Παναξιώτισσας, Γαβρολίμνη, Ναυπακτίας, (34χιλ.)
Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Βαράσοβας, (34 χιλιομ., πρόσβαση από Κάτω Βασιλική Ναυπακτίας).
Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, Βυζαντινός Ναός, Ευπάλιο Φωκίδος, (13 χιλ.)
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός»
