Ο συμπολίτης μας Λογοτέχνης-Ιστορικός Ντίνος Μακρυγιάννης στο τεύχος 36 του περιοδικού «η δάφνη» (2017Β΄), στο άρθρο του «Αυτοδιοικητική διαδρομή του αειμνήστου Δημάρχου Ναυπάκτου ΜΠΑΡΜΠΑ-ΚΩΣΤΑ Λ. ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ», περιγράφει με λεπτομερή στοιχεία την Αυτοδιοικητική διαδρομή της πόλης μας και τους Δημάρχους που την διοίκησαν από το 1946 έως το 1956 που πέθανε ο Μπάρμπα-Κώστας Μακρυγιάννης και τον διαδέχτηκε ο Δ. Δημολίτσας.
Για λόγους ιστορικούς θέλω εδώ να καταθέσω ορισμένα στοιχεία χρήσιμα, κατά τη γνώμη μου, για την εποχή εκείνη.
Στα τέλη του 1948, νομίζω, είχε αποστρατευτεί ο χωριανός μου στρατηγός Δημήτριος Αθ. Πλούμης (1894-1993), γνωστός στην τοπική κοινωνία, γιατί ήταν και γαμπρός της πόλεως από την σύζυγό του Παναγιώτα Τόλια. Ζούσε τότε μεταξύ Κοζίτσας-Ναυπάκτου και Αθηνών.
Από έγγραφα του προσωπικού του αρχείου αλλά και από διηγήσεις συγγενικών του προσώπων και όχι μόνο, ήταν ο άνθρωπος που με προσωπική του παρέμβαση λόγω ιδιότητάς του, την Άνοιξη του 1950 πήρε την χάραξη του ορεινού επαρχιακού δρόμου από το χωριό Λιμνίστα όπου είχε σταματήσει προπολεμικά και στο τέλος του Φθινοπώρου της ίδιας χρονιάς τον έφτασε στην Κοζίτσα (Αμπελακιώτισσα) μέσω Μακριάς Ράχης.
Επίσης από έγγραφα προς τις αρμόδιες τότε Αρχές (Νομαρχία, Υπουργεία κ.λ.π.), η πρότασή του για τον άλλο δρόμο που είχε φτάσει προπολεμικά στο Χάνι Πλούμη ενεργούσε να γίνει η χάραξη Χάνι Πλούμη-Αγία Κυριακή-Χάνι Παπαδιάς-Πόδος-Κοζίτσα-Αράχωβα-Ψηλός Σταυρός. Από δημοσιεύματά του στον τοπικό τύπο φαίνεται ο πρώτος οραματιστής της συνδέσεως οδικά της Ναυπάκτου με την Ι.Μονή Κοζίτσης και στη συνέχεια με την Ι. Μονή Προυσού και την Κεντρική Ελλάδα.
Από τις ίδιες παραπάνω πηγές μαθαίνουμε ότι στα χρόνια της Μικρασιατικής εκστρατείας υπήρξε φανατικός Βενιζελικός αξιωματικός και μετέπειτα προσωπικός φίλος του Σοφοκλή Βενιζέλου και Πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου αδικηθέντων πολεμιστών αποστράτων Αξιωματικών.
Το 1950-51 έβαλε υποψηφιότητα στο ψηφοδέλτιο της Ε.ΠΕ.Κ του στρατηγού Νικολ. Πλαστήρα. Στο χωριό του πήρε μόνο τις ψήφους των συγγενών του. Είχα ρωτήσει παλαιότερα, που ζούσαν πολλοί χωριανοί, για ποιο λόγο δεν πήρε αρκετές ψήφους τότε στο χωριό ο Στρατηγός αφού όλοι μνημόνευαν τις ενέργειές του για την διάνοιξη του δρόμου; Κανένας δεν μου έδωσε λογική εξήγηση! Πριν μερικά χρόνια ο Πολύκαρπος Αθ. Δούρος μου είπε ότι δεν πήρε ψήφους γιατί τότε ήταν σαν να ψήφιζες μετά την λήξη του Εμφυλίου ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Ήταν επίσης προσωπικός φίλος του Γεωργίου Παπανδρέου (του Γέρου της Δημοκρατίας), κουμπάρος και φίλος του μέχρι το 1965 του συμπολίτη μας πολιτικού Γ. Αθανασιάδη-Νόβα, και γνώριμος του Κων/νου Καραμανλή. Λέγεται ότι μετά την μεταπολίτευση τον κάλεσε ο Καραμανλής για να τον αξιοποιήσει σε κυβερνητικό πόστο. Δεν ανταποκρίθηκε.
Στα χρόνια της Δικτατορίας ήλπιζε ότι αυτά που δεν έφτιαξαν οι πολιτικοί μας μέχρι τότε, θα τα έφτιαχνε η Επανάσταση, όπως την ονόμαζε και στα γραπτά του. (Είμαι περίεργος για το τι θα έλεγε σήμερα, αν ζούσε, με τόσα μνημόνια που μας φόρτωσαν οι πολιτικοί μας!).
Παραθέτουμε παρακάτω έγγραφη ανοικτή επιστολή του Δημ. Αθ. Πλούμη προς τους κατοίκους της Ναυπάκτου, κατά την εποχή του θανάτου του δημάρχου Κώστα Λ. Μακρυγιάννη, σχετική με τις κομματικοποιημένες εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Π ρ ο ς
Τους κατοίκους της πόλεως Ναυπάκτου και των συνοικισμών αυτής.
Επρέσβευα πάντοτε και πρεσβεύω ότι ο Δήμαρχος μιάς πόλεως μικράς ή μεγάλης δια να αποδώση πρέπει να υποδεικνύεται από την πόλιν, και όχι από τα κόμματα, τα οποία δεν πρέπει να αναμιγνύωνται εις τας Δημοτικάς Εκλογάς, διά να δύναται ελευθέρως και αβιάστως ο λαός της πόλεως να υποδείξη και εκλέξη τον καλύτερον και ικανότερον ως Δήμαρχον. Ο Δήμαρχος υποδεικνυόμενος από τους Τοπικούς παράγοντας ενός κόμματος καταντά να είναι Δήμαρχος του Κόμματος (όργανον των τοπικών κομματικών παραγόντων) και όχι της πόλεως.
Περί τας αρχάς Νοεμβρίου ο συμβολαιογράφος κ. Λιανός Τάκης μοί επρότεινε να εκθέσω υποψηφιότητα εις τας Δημοτικάς εκλογάς. Τον ευχαρίστησα και του είπον ότι δεν το νομίζω ορθόν να επαιτώ ψήφους διά να γίνω Δήμαρχος. Εάν όμως το ήθελεν απαιτήσει η πόλις θα το εσκεπτόμην και, εάν αποφάσιζα, θα αφιέρωνα όλας μου τας σωματικάς και ψυχικάς δυνάμεις και την μακροχρόνιον διοικητικήν μου πείραν προς όφελος της πόλεως ανιδιοτελώς, χωρίς να λαμβάνω ούτε μίαν πεντάραν ως μισθόν ή ως έξοδα παραστάσεως, διότι έχω την γνώμην ότι το αξίωμα του Δημάρχου είναι τιμητικόν Αξίωμα και όχι βιοποριστικόν επάγγελμα.
Την μεσημβρίαν της 18 Ν/βρίου οι κ.κ. Σπύρος Κούμβιος, φαρμακοποιός και Κώστας Αναστασόπουλος, επιχειρηματίας, με συνήντησαν και με ηρώτησαν εάν θα εδεχόμην υποψηφιότητα, εάν το επρότεινεν η πόλις. Απήντησα ότι εάν το ζητήσει η πόλις θα σκεφθώ και θα απαντήσω.
Ως επληροφορήθην κατόπιν, εγένετο τοιαύτη συζήτησις μεταξύ των δύο κομματικών παρατάξεων της πόλεως, αλλ’ απεκρούσθη ευσχήμως, διότι επρυτάνευσε το συμφέρον του κόμματος και όχι το συμφέρον της πόλεως (εξεδήλωσαν φόβους μήπως διά της εργασίας μου προς την πόλιν αποκτήσω κομματικήν επιρροήν).
Και ούτως και αι δύο κομματικαί παρατάξεις έχρισαν εκάστη ίδιον υποψήφιον και ερρίφθησαν εις τον εκλογικόν αγώνα ποία εξ αυτών θα κερδίση την θέσιν του Δημάρχου.
Ευτυχώς η διέξοδος υπάρχει. Πεισθείς ο ιατρός κ. Κώστας Παπακων-σταντίνου ή Καμάρας εις προτροπάς μας, λαμβάνει μέρος εις τας εκλογάς ως ανεξάρτητος.
Και ούτως υπάρχει η ευχέρεια οι κάτοικοι της πόλεως και των συνοικισμών αυτής να απαγγιστρωθούν από τα κόμματα εις τας Δημοτικάς εκλογάς ψηφίζοντες τον ανεξάρτητον υποψήφιον.
Έμποροι, επαγγελματίαι, τεχνίται, εργάται, αγρόται, ανάπηροι, συνταξιούχοι, θύματα πολέμου και λοιποί κάτοικοι της πόλεως Ναυπάκτου και των συνοικισμών της, σας παρουσιάζεται μοναδική ευκαιρία, ψηφίζοντες τον ανεξάρτητον υποψήφιον, να αναγκάσητε τα κόμματα να μην αναμιγνύωνται εις το μέλλον εις τας Δημοτικάς εκλογάς και να αφήνωσιν ελευθέραν την πόλιν να υποδεικνύη μόνη της και να εκλέγη τον καλύτερον και ικανότερον ως Δήμαρχόν της.
Όσοι πονάτε πραγματικώς διά τον τόπον αυτόν έτσι θα πρέπει να σκεφθήτε και να αποφασίσητε.
Ναύπακτος 15 Δεκεμβρίου 1956
Δημήτριος Πλούμης
Σημείωση: Η έγγραφη επιστολή προέρχεται από το Αρχείο Εμποροπολιτικού παράγοντα της πόλεως εκείνης της εποχής.
Ναύπακτος, Φεβρουάριος 2019
Κανέλλος Δ. Πέτρος
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός»
