Ερώτηση προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκη Βορίδη κατέθεσε ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ από την Αιτ/νία Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, εστιάζοντας στο θέμα της εκτροπής του Αχελώου, και τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει εκ νέου, μετά και τις παρεμβάσεις κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών.
«Τις τελευταίες ημέρες, το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου, ένα ζήτημα ιδιαίτερα σοβαρό το οποίο έχει απασχολήσει και τη Δικαιοσύνη, φαίνεται να επανέρχεται στην επικαιρότητα με ευθύνη της Κυβέρνησης και με άγνωστη σκοπιμότητα», αναφέρει ο βουλευτής, συνεχίζοντας αναλυτικότερα: «Όπως έγινε γνωστό από δημοσιεύματα, μετά τη συνάντηση του Υπουργού Επικρατείας κ. Γεραπετρίτη και του Βουλευτή Λάρισας κ. Χαρακόπουλου, την Πέμπτη 16/1 και ώρα 15.00 έχει προγραμματισθεί διευρυμένη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για το θέμα της εκτροπής του Αχελώου με τη συμμετοχή των εμπλεκόμενων Υπουργών, των βουλευτών Θεσσαλίας, των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλίας και εκπροσώπων των τοπικών φορέων της Θεσσαλίας. Η σύσκεψη πρόκειται να πραγματοποιηθεί ερήμην των πολιτών της Αιτωλοακαρνανίας, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε μπροστά στο απαράδεκτο φαινόμενο να πραγματοποιούνται συζητήσεις που αφορούν το μέλλον των Αιτωλοακαρνανάνων, χωρίς τούτοι να μετέχουν σε αυτές.
Η εκτροπή του Αχελώου, η κατασκευή συναφών έργων και η μεταφορά υδάτων του προς όφελος της Περιφέρειας Θεσσαλίας, αποτελεί ζήτημα που έχει τεθεί δεκαετίες πριν. Σχετικά με την εκτροπή, έχουν ήδη εκδοθεί αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (3478/2000, 903/2003, 1688/2005, 3053/2009 κ.ά.) οι οποίες ανέδειξαν τα προβλήματα και τις περιβαλλοντικές, οικονομικές, πολιτιστικές επιπτώσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος, με τελευταία την υπ’αριθμ. 26/2014 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ. Με την απόφαση αυτή κρίθηκε ότι η εκτροπή παραβιάζει την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης και συγκεκριμένα τους κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος, της χλωρίδας και της πανίδας, δεν αξιολογεί επαρκώς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και δε διασφαλίζει την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των προστατευόμενων περιοχών.
Επίσης, με την παραπάνω απόφαση κρίθηκε – όπως είχε ήδη γίνει δεκτό με την 3053/2009 απόφαση της Ολομελείας ΣτΕ- ότι για την υλοποίηση του έργου δεν ελήφθησαν μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος ανεπάρκειας υδάτινων πόρων, δηλαδή έλεγχος γεωτρήσεων, μικρά έργα αξιοποίησης των υδάτων της Θεσσαλίας και προσαρμογή των καλλιεργειών στη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, με εγκατάλειψη των υδροβόρων καλλιεργειών και αντικατάσταση των μεθόδων άρδευσης, ώστε να μην σπαταλώνται πολύτιμοι υδάτινοι πόροι, ότι το έργο σχεδιάστηκε ελλιπώς και ότι δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν όλες οι εναλλακτικές λύσεις.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η 26/2014 απόφαση του ΣτΕ εκδόθηκε κατόπιν της C-43/10 απόφασης της 11.9.2012 του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης την οποία και έλαβε υπ’όψιν, με την οποία το ευρωπαϊκό Δικαστήριο ερμήνευσε το κοινοτικό δίκαιο ενόψει της εξέτασης του ζητήματος της εκτροπής.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η Δικαιοσύνη έχει κρίνει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο και μάλιστα σε πλείστες αποφάσεις της, ότι το έργο της εκτροπής του Αχελώου δε δύναται να συντελεστεί. Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι έχει προσβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας και η υπ’αριθμ. οικ. 908 (ΦΕΚ 2562Β/25-9-2014) απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων για την έγκριση του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και εκκρεμεί η κρίση του Δικαστηρίου.
Οι πολίτες και οι φορείς της Αιτωλοακαρνανίας έχουν εκφράσει από την πρώτη στιγμή τη σφοδρή και σύσσωμη αντίδρασή τους στο ενδεχόμενο εκτροπής του Αχελώου, η οποία θα προκαλέσει την περιβαλλοντική υποβάθμιση και τον οικονομικό μαρασμό της περιοχής, χάριν ενός έργου δυσθεώρητου κόστους και μεγέθους, χωρίς μάλιστα να συνοδεύεται από επίσημη μελέτη οικονομικής σκοπιμότητας, χωρίς συνολική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, χωρίς να έχουν εξαντληθεί οι εναλλακτικές λύσεις για την άρδευση της Θεσσαλίας. Για όλα αυτά άλλωστε η εκτροπή έχει ήδη κριθεί μη αποτελεσματική και μη ανταποκρινόμενη στις επιταγές της εθνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Το αληθές είναι πράγματι, ότι η εκτροπή του Αχελώου, θα είχε σοβαρότατες επιπτώσεις για την Αιτωλοακαρνανία. Ο Νομός θα αποστερείτο από το βασικό πλουτοπαραγωγικό του πόρο-με δεδομένη μάλιστα την εκτροπή του Μόρνου και του Εύηνου- έναν πόρο που η Αιτωλοακαρνανία έχει άμεση ανάγκη για την άρδευση, την ύδρευση, τη λειτουργία των φραγμάτων και των αρδευτικών έργων, τον εμπλουτισμό των υγροβιότοπων, τη διατήρηση της λιμνοθάλασσας. Το έργο αυτό, περιορίζει τον υγροβιότοπο του Μεσολογγίου, προστατευόμενο από τη συνθήκη RAMSAR και τις κοινοτικές οδηγίες.
Συνεπώς και ενόψει της σοβαρότητας του ζητήματος, προκύπτει ότι οι όποιες συζητήσεις για έργα στον Αχελώο και οι τυχόν σκέψεις για εκτροπή του και μάλιστα εν αγνοία των πολιτών της Αιτωλοακαρνανίας δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Θα πρέπει δε να υπάρξει πλήρης ενημέρωση των πολιτών για το σχεδιασμό της Κυβέρνησης.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί :
Ποιες είναι οι προθέσεις των αρμόδιων Υπουργείων αναφορικά με την εκτέλεση έργων στον Αχελώο προς όφελος της Θεσσαλίας ; Εξετάζεται η εκτροπή του ποταμού παρά το γεγονός ότι η Δικαιοσύνη έχει εκφραστεί κατηγορηματικά κατά μιας τέτοιας προοπτικής ;
Γιατί διοργανώνεται σύσκεψη για το θέμα της εκτροπής του Αχελώου ερήμην της Αιτωλοακαρνανίας»;
Παρέμβαση και από το Γ. Βαρεμένο
Για το θέμα όμως έκανε παρέμβαση και ο Γιώργος Βαρεμένος, βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΣΥΡΙΖΑ και Τομεάρχης Υποδομών-Μεταφορών του κόμματος σημειώνοντας τα εξής: «Μέσω επικοινωνιακών κινήσεων και συσκέψεων, ο Κυρ. Μητσοτάκης, ο οποίος πρώτος επανέφερε θέμα εκτροπής του Αχελώου από την ΔΕΘ, προσπαθεί να παρουσιάσει ένα συγκεκριμένο επιχειρηματικό ενδιαφέρον ως λαϊκό αίτημα της Θεσσαλίας. Από την οποία Θεσσαλία, περιφερειακοί ή άλλοι παράγοντες προσπαθούν να αποκρύψουν το γεγονός ότι, ετσιθελικά, αρνούνται να προχωρήσουν στην υλοποίηση προβλεπόμενων έργων για την επίλυση του υδατικού της προβλήματος.
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιλαμβάνεται την επιχειρηματικότητα με τριτοκοσμικό τρόπο ως ικανοποίηση «ημετέρων» χωρίς εξισορρόπηση συμφερόντων, περιφερειακή ανάπτυξη και σεβασμό δικαστικών αποφάσεων και ευρωπαϊκών Οδηγιών για την προστασία του περιβάλλοντος.
Στην πρεμούρα της να «στήσει» το παιγνίδι και να δημιουργήσει τετελεσμένα, αγνοεί παντελώς και με προκλητικό τρόπο την Αιτωλοακαρνανία, η οποία έτσι κι αλλιώς δικαιούται να θέτει το αίτημα για ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, αφού δίνει τα νερά της για να ξεδιψάσει η Αττική. Περιφρονεί κάθε έννοια Κράτους με δικαιϊκή βάση και συνέχεια, και θέλει να επιφυλάξει σε ένα ποτάμι, που λατρευόταν σαν θεότητα, την τύχη των αρχαίων της Θεσσαλονίκης. Κανονικά, για να μην επέλθει η εκδίκηση της Φύσης, πρέπει να προηγηθεί η αντίδραση της Κοινωνίας».
Ν. Φαρμάκης: «Δεν μπαίνουν στη ζυγαριά η λογική και το δίκαιο, έναντι οποιουδήποτε κέρδους»
Με αφορμή τις εξελίξεις που αφορούν την εκτροπή του Αχελώου, τη δική του παρέμβαση έκανε και ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, ο οποίος σημειώνει τα εξής:
«Η Αιτωλοακαρνανία είναι η γη του νερού. Και το νερό αποτελεί δημόσιο και εθνικό αγαθό, το οποίο η Αιτωλοακαρνανία ποτέ δεν αντιμετώπισε με ιδιοκτησιακή αντίληψη, παρά το γεγονός ότι και ποτέ μέχρι τώρα δεν έτυχε των αντίστοιχων αντισταθμιστικών ωφελημάτων, που ένα σοβαρό κράτος δικαίου θα έπρεπε να έχει θεσμοθετήσει και εφαρμόσει.
Εντούτοις, η πρόσφατη σύσκεψη κυβερνητικών στελεχών με παράγοντες της Θεσσαλίας, με αντικείμενο, όπως ανακοινώθηκε «τον απεγκλωβισμό του Αχελώου», δημιουργεί δίκαια συναισθήματα απορίας αλλά και ανησυχίας στους φορείς της Αιτωλοακαρνανίας, και της Δυτικής Ελλάδας ευρύτερα, ιδίως από τη στιγμή που στη σύσκεψη δεν κλήθηκαν να εκπροσωπηθούν φορείς της περιοχής, της οποίας ο Αχελώος αποτελεί έμβλημα.
Και η ανησυχία αυτή εκπορεύεται κυρίως από το γεγονός ότι στη δημόσια σφαίρα αρχίζουν να γίνονται εκ νέου συζητήσεις για την εκτροπή του Αχελώου, ένα έργο που πολλαπλώς έχει αποδειχθεί νομικά και κοινωνικά νεκρό, περιβαλλοντικά καταστροφικό, αλλά και ξεπερασμένο ως προς τις ανάγκες εξυπηρέτησης των υδατικών αναγκών της Θεσσαλίας.
Είμαστε βέβαιοι πως το σύνολο των φορέων της χώρας, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορεί να διακυβευτεί οποιαδήποτε απειλή σε βάρος του μεγάλου μας «θησαυρού», που είναι ο φυσικός πλούτος. Αλλά και ότι, ποτέ και κανένας, δεν θα επιχειρήσει να βάλει στη ζυγαριά τη λογική, το δίκαιο και τη δικαιοσύνη, έναντι οποιουδήποτε κέρδους.
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει κατ’ επανάληψη υπογραμμίσει ότι το υδάτινο δυναμικό της Αιτωλοακαρνανίας αποτελεί ένα ισχυρό πλεονέκτημα που μπορεί να αξιοποιηθεί προς όφελος της τοπικής και εθνικής οικονομίας. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί με όρους και πρακτικές του παρελθόντος.
Κατά συνέπεια, εκτιμούμε ότι υπάρχει απόλυτη ανάγκη για μία ακόμα σύσκεψη κυβερνητικών παραγόντων, αυτή τη φορά με φορείς της Αιτωλοακαρνανίας και της Δυτικής Ελλάδας, προκειμένου να υπάρξουν διευκρινίσεις και να δοθούν απαντήσεις.
Στόχος όλων μας πρέπει να είναι η αειφόρος ανάπτυξη της περιφερειακής Ελλάδας, με σεβασμό στη δικαιοσύνη, αλλά και με σοβαρότητα και σύνεση, έναντι των τοπικών κοινωνιών.
Ελπίζουμε στη διοργάνωση και σύγκληση της σύσκεψης που προαναφέρθηκε, το συντομότερο δυνατό…»