του Χαράλαμπου Δ. Χαραλαμπόπουλου
Πλήρης ημερών, την ημέρα των γενεθλίων του (19 Απριλίου 2023), έφυγε για το μεγάλο ταξίδι ο εκλεκτός φίλος της Ναυπακτίας Αργύρης Πετρονώτης, που ανέδειξε τη λαϊκή αρχιτεκτονική και τα «άνθη της πέτρας»: κάστρα, γεφύρια, κρήνες και ό,τι άλλο πέτρινο που στολίζει την πατρίδα μας. Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με τους πρωτομάστορες και τους πελεκάνους, που ανέδειξαν με την απαράμιλλη τεχνική τους, την αισθητική αξία της πέτρας, που η άγνοια αρκετές φορές έκρυψε με τον ασβέστη.
Ο Πετρονώτης γεννήθηκε στην Τρίπολη. Έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση από τις τάξεις του ΕΛΛΑΣ και εξορίστηκε στην Μακρόνησο. Σπούδασε στο ΕΜΠ αρχιτεκτονική και ιστορία – αρχαιολογία στο ΕΚΠΑ. Την διδακτορική διατριβή του την εκπόνησε στο πολυτεχνείο του Μονάχου.
Επομένως, ο επιστημονικός εξοπλισμός του ήταν εντυπωσιακός και ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα.
Το 1979 εκλέχτηκε αν. καθηγητής στην Πολυτεχνική σχολή του ΑΠΘ και εδίδαξε ιστορία της αρχιτεκτονικής μέχρι το 1991 που συνταξιοδοτήθηκε.
Το μεράκι, η φλόγα που σιγόκαιε μέσα του δεν τον άφηνε να ησυχάζει. Γύριζε σ’ όλη την Ελλάδα, ανίχνευε εγκαταλειμμένα μνημεία, τα μελετούσε και τα έφερνε στο φως.
Τον γνώρισα, μέσω του κοινού φίλου, καθηγητή Βασίλη Κατσαρού και ελάμπρυναν αμφότεροι το Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο, που οργανώσαμε ως Ε.ΝΑ.Μ. στην Ναύπακτο (17-18-19 Οκτ.1992).
Έκτοτε ο Πετρονώτης έγινε φίλος της Ναυπακτίας, έλαβε μέρος στις επιστημονικές εκδηλώσεις μας και ώθησε την επιστημονική έρευνα στην επαρχία μας. Οι μελέτες, που καταχωρήθηκαν στα πρακτικά των συνεδρίων, είναι πρωτοποριακές και πολύ σημαντικές.
Στο Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο η εισήγηση του ήταν:
– Οθωμανικά Αρχιτεκτονήματα Ναυπάκτου (ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΑ 6 (1992-93), σσ. 221-352. Πρόκειται για μια μελέτη που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους επιστήμονες και τους ερευνητές.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Γ΄ Πολιτικής Συνάντησης (20-21 Οκτ. 2001), του αναθέσαμε την καταγραφή και μελέτη των πέτρινων γεφυριών της επαρχίας. Είχε την φήμη του γεφυρολόγου. Μολονότι ήταν 78 ετών, ως έφηβος έφτασε και στα πιο απομακρυσμένα γεφύρια. Γεφύρι της Κλεπάς, της Δορβιτσάς, Χώμορης. Επιμόνως μου ζήτησε να επισκεφτεί το Παλιογέφυρο της Γερακαριώτισσας στην Δορβιτσά, όπου δεν υπήρχε καν μονοπάτι. Δεν τον διευκόλυνα γιατί γνώριζα τις μεγάλες δυσκολίες πρόσβασης. Εκείνος όμως ήταν πολύ επίμων, κατόρθωσε να βρει έναν οδηγό από τη Στράνωμα και αποτύπωσε το ερειπωμένο γεφύρι. Μάλιστα, μου διηγόταν χαμογελώντας ότι σε μερικά σημεία τον πήρε ο οδηγός στους ώμους του. Αυτός ήταν ο επιστημονικός του ζήλος, θαυμαστός σε όλους μας. Η καταγραφή όλων των Ναυπακτιακών γεφυριών, ως πρόδρομη δημοσίευση, καταχωρήθηκε στα ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΑ 13 (2002-2003) σελ.361-404. Πέρυσι μου τηλεφώνησε (98 ετών) και μου τόνισε ότι είναι στενοχωρημένος που δεν μπόρεσε να τελειώσει την οριστική μελέτη για τα Ναυπακτιακά Γεφύρια, αλλά πάντα είναι στο μυαλό του και θα το κατορθώσει».
Τούτο, βέβαια, λόγω της μεγάλης ηλικίας δεν ήταν εφικτό, αλλά δείχνει το επιστημονικό του πάθος.
Ας ελπίσουμε ότι προσεχώς θα λυθούν τα προβλήματα της φωτογράφησης και θα εκδώσουμε στη μνήμη του το σχετικό Λεύκωμα. Μας άφησε όμως ως σημαντική παρακαταθήκη τις μελέτες που δημοσιεύθηκαν στα ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΑ:
- Ο Νερόμυλος Νούλα του Κάτω Κάμπου της Στράνωμας, δίπλα στον Πόρο Ναυπακτίας, 13 (2002-03), σ. 443-495.
- Μαστόροι Οικοδόμοι στη Ναυπακτία, 142 (2004-06), σ. 531-619.
- Το Οθωμανικό κτίριο του «Σερβελή» κοντά στο Φωκικό Ευπάλιο, 102 (1998-99), σ. 211-248. (Με τον Βασίλη Κατσαρό)
Αυτός ήταν ο καθηγητής Αργύρης Πετρονώτης, ο ειλικρινής φίλος της Ναυπακτίας. Θα τον θυμούμαστε πάντα.
