Γράφει ο Γιώργος Κων. Ασημακόπουλος
Συχνά αναφερόμαστε στις προεκλογικές διαδικασίες κάνοντας σιωπηρές υποθέσεις πως δήθεν ισχύουν κάποιοι κανόνες, οι οποίοι δεν χρειάζονται απόδειξη. Σήμερα θα επιχειρήσουμε να δούμε ποια από αυτά τα προεκλογικά αξιώματα ισχύουν και ποια είναι αστικοί μύθοι, ευχές ή δοξασίες. Γιατί καλό είναι να μην τρέφουμε αυταπάτες εν όψει τόσων εκλογικών διαδικασιών που μας περιμένουν τους επόμενους μήνες.
Πρώτο αξίωμα: η εκλογική λάσπη διχάζει την κοινωνία. Πράγματι στις εκλογές, δημοτικές ή βουλευτικές, υπάρχει αιχμηρός λόγος. Αναφορές σε «σκάνδαλα» και σκάνδαλα πάνε και έρχονται, με βασικό στοιχείο τους το χρήμα. Τόσα κάνει η βίλα του τάδε, τόσα δώσανε με ανάθεση στον δείνα, ο Χ εξυπηρετεί το προσωπικό του συμφέρον με την επιλογή του να ενταχθεί στο Α ή Β σχήμα και πάει λέγοντας. Όμως η πραγματικότητα δείχνει ότι αυτά δεν αγγίζουν την κοινωνία, η οποία έχει δικές της προτεραιότητες. Ο μέσος πολίτης περιμένει να του λύσουν τα προβλήματα, δεν κάθεται να ασχοληθεί με κουτσομπολιά και κακίες.
Δεύτερο αξίωμα: στις εκλογές ψηφίζουμε τους «άξιους». Εδώ δεν χρειάζεται μεγάλη ανάλυση: αν παρατηρήσουμε τα αιρετά όργανα από Βουλή έως πολιτιστικό σύλλογο θα δούμε να ανακυκλώνονται τα ίδια πρόσωπα. Μπορεί να κυκλοφορεί η αίσθηση ότι το πολιτικό σύστημα είναι αποτυχημένο, αλλά εκλέγονται διαρκώς οι ίδιοι, με μικρές αλλαγές. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ψηφοφόρος επιλέγει τον κοντινό του και όχι τον ικανό. Τον σταυρό και την ψήφο την παίρνει ο οικείος, ο φίλος, ο συγγενής, ο συντοπίτης, ο χωριανός, ο γείτονας, αυτός που τέλος πάντων μάς μοιάζει. Δεν έχει σημασία να πούμε αν αυτό είναι καλό ή κακό, σημασία έχει πως αυτός είναι ο «κανόνας» του εκλογικού «παιχνιδιού».
Τρίτο αξίωμα: οι εκλογές κρίνονται πλέον στο ίντερνετ, το χρήμα και οι «προσβάσεις» είναι αχρείαστα. Κούνια που μας κούναγε! Αν δεν υπάρχει χρήμα, επιτελείο και πρόσβαση στα «κλασσικά» ΜΜΕ και ειδικά στην τηλεόραση, καμία ψηφιακή καμπάνια δεν αρκεί για την εκλογή. Χωρίς χρήμα ο υποψήφιος δεν έχει πρόσβαση σε τηλεοράσεις και ραδιόφωνα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επιρροή, αλλά λειτουργούν πάνω στο υλικό που παρέχει η τηλεόραση. Χωρίς επιτελείο, χωρίς προσωπικό δηλαδή, δεν μπορεί να δικτυωθεί ο υποψήφιος με το εκλογικό σώμα, δεν έχει φωτογραφίες για τα σάιτ, δεν έχει γραφεία και εκλογικά κέντρα, δεν έχει τηλέφωνο αλλά ούτε και περιοδείες αφού δεν υπάρχουν καύσιμα, «καύσιμα» και κεράσματα.
Τέταρτο αξίωμα: οι υποψήφιοι δίνουν βαρύτητα στη «νέα γενιά». Οι υποψήφιοι δήμαρχοι αναφέρονται σε αυτή συνέχεια, ενώ τα κόμματα εξαγγέλλουν πολιτικές για τους νέους. Αν τα βάλουμε κάτω όμως θα δούμε ότι τα δημοτικά έργα που αφορούν τη νέα γενιά είναι ελάχιστα στην καλύτερη περίπτωση, ενώ τα κόμματα όταν έρχεται η ώρα διαθέτουν πόρους -κυρίως- για (νυν και σύντομα μέλλοντες) συνταξιούχους. Παράλληλα το εκλογικό σώμα δεν ψηφίζει τους νέους. Μια ματιά στη Βουλή και τα αιρετά όργανα πιστοποιεί το εκλογικό ηλικιακό «κώλυμα». Λογικό: η νέα γενιά θεωρεί την αποχή «επανάσταση», ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία όχι απλά ψηφίζουν αλλά υποστηρίζουν ενεργά κάποιον υποψήφιο ή κόμμα προεκλογικά. Οι μεν απέχουν και οι δε τρέχουν. Ποιος θα καθορίζει το αποτέλεσμα;
Πέμπτο αξίωμα: μας ενδιαφέρει το γυναικείο στοιχείο στις εκλογές. Εδώ έχουμε την ίσως μεγαλύτερη εκλογική υποκρισία. Ελάχιστες οι εκλεγμένες, ειδικά στην τοπική αυτοδιοίκηση. Περισσότερες οι θηλυκές παρουσίες σε Βουλή και Κυβέρνηση διαχρονικά. Αλλά ακόμα και αυτές, οι εκλεγμένες, έχουν υιοθετήσει την πολιτική -ενδεχομένως και τοξική- «αρρενωπότητα» προκειμένου να εκλεγούν και να σταθούν στον στίβο όπου επικρατούν οι «γραβάτες» επί των ταγιέρ. Περιπτώσεις πολιτικών πρωταγωνιστριών όπως η Τερέσα Μέι και η Λιζ Τρας στη Βρετανία, η Τζόρτζια Μελόνι στην Ιταλία και η Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία αποδεικνύουν ότι οι πολιτικά ισχυρές γυναίκες φέρονται «αρρενωπά» στο δημόσιο στίβο. Λόγος κυριαρχικός, με τσαμπουκά, όλο δύναμη και τεστοστερόνη: «όχι αυτά σε μένα», «αυτό που σου λέω εγώ» και άλλα «παντελονάτα». Στα αιρετά όργανα επικρατούν συναισθήματα συγκρουσιακά αντί για ευαισθησία και ενσυναίσθηση, ανεξαρτήτως του φύλου του εκλεγμένου προσώπου.
Συνδυάζοντας τα παραπάνω διαπιστώνουμε πως η εκλογή ενός νέου, μορφωμένου, που μιλά σαν κανονικός άνθρωπος και δεν βρίζει τοξικά τους αντιπάλους, χωρίς σπόνσορες και χρήματα, μοιάζει δύσκολη. Αν πρόκειται επιπλέον για γυναίκα που δεν κρύβει τα συναισθήματά της, τότε έχουμε μια εξίσωση αδύνατη.
