Γράφει ο Γιώργος Κων. Ασημακόπουλος
Ένα μεγάλο λάθος που κάνουμε οι άνθρωποι είναι να θεωρούμε πολλά πράγματα δεδομένα. Την υγεία, τη δουλειά μας, την ειρήνη και άλλα πολλά. Ακόμα ακόμα και ο θάνατος που είναι η μόνη βεβαιότητα δεν αλλάζει την πεποίθηση του ανθρώπου ότι όλα όσα κατέχει, τον εξυπηρετούν, τον προστατεύουν και τον ικανοποιούν, είναι παντοτινά. Το ίδιο ισχύει και για τις κοινόχρηστες υποδομές.
Ένα πράγμα που είχαμε σίγουρο -και την πατήσαμε- είναι η γέφυρα του Μόρνου. Η κατασκευή της ψηφίστηκε από τη Βουλή το 1907 και ξεκίνησε το 1936. Το 1938 ολοκληρώνεται η τοξωτή γέφυρα μήκους 225 μέτρων. Το 1941 οι συμμαχικές δυνάμεις επέλεξαν να μην την κατεδαφίσουν γιατί κρίθηκε πως δεν είναι δύσκολη η διάσχιση του Μόρνου από τα γερμανικά στρατεύματα, αφού ο ποταμός στο σημείο αυτό κρίθηκε εύκολα βατός.
Από την κατασκευή της έως σήμερα δεν υπήρξε καμία συντήρηση, γεγονός που φυσικά έχει συνέπειες. Μια γέφυρα που ανήκει στην αρμοδιότητα των Περιφερειών Δυτικής και Στερεάς Ελλάδας εξίσου, έμεινε ασυντήρητη. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχω από χείλη ανθρώπων που γνωρίζουν πολύ καλά την κατάσταση, ο οπλισμός είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος πλέον από την οξείδωση, ενώ το μπετό έχει διαβρωθεί τόσο που σε κάποια σημεία μπορεί να αποκολληθεί με το χέρι. Είναι πραγματικά θέμα τύχης που η γέφυρα αυτή δεν έχει ήδη πέσει, αν οι πληροφορίες αυτές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Σίγουροι θα είμαστε όταν ολοκληρωθεί η σχετική μελέτη που διενεργεί η γειτονική περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, αλλά τα πράγματα σίγουρα δείχνουν άσχημα.
Είναι πολύ πιθανό η γέφυρα του Μόρνου να μείνει κλειστή μέχρι να υπάρξει έργο επισκευής ή αντικατάστασής της. Μια εξέλιξη η οποία είναι από δυσάρεστη έως και τραγική, εξαρτάται από που το κοιτάζεις. Υπάρχει η εναλλακτική του νέου κόμβου που εξυπηρετεί τα χωριά του κάμπου της Δωρίδας, επομένως αυτά δεν αποκόπτονται από τη Ναύπακτο που είναι το κέντρο οικονομικής, διοικητικής και κοινωνικής αναφοράς τους. Λίγο το κακό για τους κατοίκους της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας επομένως. Επίσης υπάρχει το πέρασμα του Ξηροπηγάδου, με ό,τι σημαίνει η αυξημένη κίνηση σε αυτό το πέρασμα για την «καταραμένη» διασταύρωση της Δελφών στο Ξηροπήγαδο. Τέλος η ανατολική ορεινή Ναυπακτία πληρώνει και αυτή το τίμημά της.
Το κλείσιμο της γέφυρας δημιουργεί προβλήματα ζωτικής σημασίας για τους κατοίκους κυρίως της Δάφνης, δηλαδή σε Ναυπάκτιους της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Η εναλλακτική του νέου κόμβου μηδενίζει τη διερχόμενη κίνηση από τη Δάφνη, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει στηρίξει την τοπική της οικονομία στις αγορές των διερχόμενων από τη γέφυρα του Μόρνου οδηγών. Φούρνοι, μάρκετ, αυτόματη ταμειακή μηχανή, φαρμακείο και άλλα υποδηλώνουν οικονομική ύλη η οποία δεν μπορεί να προέρχεται από τον μόνιμο πληθυσμό της κοινότητας της Δάφνης. Αν η γέφυρα μείνει κλειστή νομοτελειακά αυτό το περιφερειακό εμπορικό κέντρο θα βιώσει ύφεση και μαρασμό.
Άρα το πρόβλημα το έχει η Τοπική Κοινότητα Δάφνης, ο Δήμος Ναυπακτίας και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Μπορεί η αρμοδιότητα να είναι κοινή για τις δύο Περιφέρειες, αλλά το πρόβλημα εμείς το έχουμε. Άρα εμείς οφείλουμε να διερευνήσουμε αν υπάρχει λύση και ποια είναι αυτή. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, υπάρχει τεχνικά αλλά και χρηματοδοτικά εφικτή λύση. Το πέρασμα είναι σχετικά στενό, ενώ τα νερά του ποταμού πλέον είναι λίγα και εποχικά λόγω της κατασκευής του φράγματος του Μόρνου το 1979, που από τότε συγκρατεί το σύνολο του νερού του ποταμού.
Πριν πούμε ότι δεν υπάρχει λύση καλό είναι να στρέψουμε το βλέμμα μας στον Γαλατά του Δήμου μας, που πριν λίγο καιρό αντιμετώπισε παρόμοιο πρόβλημα με την κατάρρευση της γέφυρας του Ευήνου. Εκεί η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας μερίμνησε -πράττοντας απολύτως σωστά- ώστε να υπάρχει γρήγορα προσωρινό πέρασμα εντός της κοίτης του ποταμού Ιρλανδικού τύπου, ενώ ταυτόχρονα ξεκίνησαν άμεσα οι εργασίες κατασκευής νέας γέφυρας, χρηματοδοτώντας τα δύο αυτά έργα με εργαλεία χρηματοδότησης που αποτρέπουν τις καθυστερήσεις.
Το ίδιο πρέπει να συμβεί και στον Μόρνο: άμεση προσωρινή λύση και ταυτόχρονα δρομολόγηση μόνιμης. Το ποια ακριβώς είναι η λύση θα τα πουν οι αρμόδιοι τεχνικοί επιστήμονες. Αν θα έχουμε κοιτόστρωση όπως λίγα μέτρα παρακάτω στη διέλευση μεταξύ Ξηροπηγάδου και Μαλαμάτων, αν θα δημιουργηθεί πέρασμα Ιρλανδικού τύπου όπως στον Γαλατά ή αν θα προκριθεί άλλη λύση όπως για παράδειγμα κάποια προσωρινή γέφυρα στρατιωτικού τύπου, δεν μπορούμε να το πούμε εμείς. Η απόφαση αν η υφιστάμενη γέφυρα θα επισκευαστεί ή θα αντικατασταθεί με άλλη, πάλι αποτελεί προϊόν τεχνικής ανάλυσης που μπορεί να γίνει μόνο από τους ειδικούς.
Εμείς σε κάθε περίπτωση πρέπει να συμβάλλουμε ώστε να βρεθεί η λύση. Σε κλίμα ομόνοιας, συνεννόησης και κοινής προσπάθειας, όπως κάναμε και στον Εύηνο. Χωρίς παραταξιακές παρωπίδες, χωρίς μικροπολιτικές διαθέσεις. Μια κοινή σύσκεψη των περιφερειαρχών Δυτικής και Στερεάς Ελλάδας με τους Δημάρχους Ναυπακτίας και Δωρίδας θα ήταν μια καλή αρχή, την οποία θα μπορούσε να προκαλέσει ο Δήμαρχος Ναυπακτίας, μιας και το μεγάλο πρόβλημα το έχει ο Δήμος μας. Εκεί θα μπορούσε να αποφασιστεί η κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο συναρμόδιων Περιφερειών και να ανατεθεί σε στελέχη τους η διερεύνηση των κατάλληλων τεχνικών λύσεων. Όσο αφορά τη χρηματοδότηση, ο Εύηνος έχει δείξει ότι στην Ελλάδα του 2023 δεν είναι όνειρο θερινής νυχτός η κατασκευή μιας Γέφυρας και ενός προσωρινού περάσματος σε ένα ποτάμι σε εύλογο χρόνο.
Σύσκεψη Περιφερειαρχών και Δημάρχων, ανάληψη αρμοδιοτήτων, διερεύνηση προσωρινής και μόνιμης τεχνικής λύσης και, χρηματοδότηση των βέλτιστων τεχνικών λύσεων με μοντέλο Ευήνου. Ο μόνος λόγος να ακουστεί το «δεν γίνεται» από αρμόδια χείλη, είναι να μην υπάρχει διάθεση εξεύρεσης λύσης. Οι πιθανοί λόγοι μιας τέτοιας απροθυμίας δεν μας αφορούν. Η τοπική κοινωνία έχει εύσχημο τρόπο να κάμψει αυτή την απροθυμία εφόσον αποδειχθεί ότι υπάρχει, ειδικά όταν βρισκόμαστε τόσο κοντά σε εκλογές.
