Γράφει ο Γιώργος Ασημακόπουλος
Στα θεσμικά όργανα όπου επικρατεί δημοκρατική λειτουργία, ως αντιπολίτευση ορίζεται το πλήθος των μελών του οργάνου που δεν συμμετέχουν στη διοίκηση. Δουλειά της αντιπολίτευσης είναι να ελέγχει τις πράξεις αλλά και τις παραλείψεις της συμπολίτευσης. Τα μέλη της συμπολίτευσης από την άλλη έχουν ως σκοπό την υποστήριξη των αποφάσεων και των ενεργειών της πλειοψηφίας που διοικεί.
Με την εφαρμογή του Κλεισθένη, η πλειοψηφία του Δήμου μας διαμορφώνεται από πολλές παρατάξεις, μια από τις οποίες είναι αυτή του Δημάρχου. Έχουμε δε την ιδιομορφία ενώ έχει διαμορφωθεί πλειοψηφική σύμπραξη, αυτή να μην αποτυπώνεται επίσημα. Πέρα από την παράταξη Γκίζα, στην δημοτική συμπολίτευση είναι οι παρατάξεις Μπουλέ, Νταουσάνη και Τσουκαλά. Στην αντιπολίτευση βρίσκονται οι παρατάξεις Γούλα, Κοτσανά και Λουκόπουλου.
Είναι δε σημαντικό το γεγονός ότι οι παρατάξεις που συμμετέχουν στην συμπολίτευση είναι επιλογή του Δημάρχου. Επομένως αν ο Δήμαρχος ήθελε κάποια παράταξη στην πλευρά της συμπολίτευσης για να στηρίζει το έργο του και να τον πλαισιώνει, είχε κάθε δικαίωμα να απευθύνει σχετική πρόσκληση. Διάλεξε αυτούς που πιστεύει ότι είναι οι πλέον ικανοί να τον πλαισιώσουν για να διοικηθεί ο Δήμος κατά τη τρέχουσα θητεία. Επιλογή καθόλα σεβαστή, μιας και εξελέγη για να διοικήσει σύμφωνα με τις δικές του απόψεις, ιδέες και δυνατότητες. Η επιλογή των συνεργατών του Δημάρχου είναι μια απόφαση για την οποία η αντιπολίτευση δεν μπορεί να ασκήσει κριτική.
Δύο λοιπόν δεδομένα είναι ξεκάθαρα: αφενός η αντιπολίτευση έχει το δημοκρατικό καθήκον να ελέγχει τις πράξεις και τις παραλείψεις της πλειοψηφίας. Αφετέρου, η κατανομή των παρατάξεων στην αντιπολίτευση είναι επιλογή του Δημάρχου. Οι αντιπολιτευόμενοι επομένως έχουν ξεκάθαρο ρόλο στο Δημοτικό Συμβούλιο. Δεν είναι συνεργαζόμενοι με τον Δήμαρχο, αλλά ελεγκτές. Είναι δημοκρατικά ελλιπές να αναμένουμε η αντιπολίτευση να συνεργάζεται με την πλειοψηφία.
Η αντιπολίτευση οφείλει να ελέγχει πράξεις αλλά και παραλείψεις. Τις πράξεις τις ελέγχει αμφισβητώντας, ρωτώντας, θέτοντας ερωτήματα και ερευνώντας. Άλλωστε γι’ αυτό ο νομοθέτης της παρέχει εργαλεία για να ασκήσει το ρόλο της. Μπορεί να θέτει ερωτήματα στην αρχή κάθε Δημοτικού Συμβουλίου, να ζητά ενημέρωση, στοιχεία και έγγραφα από τις δημοτικές υπηρεσίες και άλλα. Ο νομοθέτης προέβλεψε αυτά τα μέσα ώστε να τα αξιοποιεί η αντιπολίτευση, προκειμένου να ελέγχει στο μέγιστο βαθμό τις πράξεις της πλειοψηφίας.
Ο έλεγχος των παραλείψεων από την πλευρά της αντιπολίτευσης μπορεί να γίνει με προτάσεις. Ο νομοθέτης δίνει τη δυνατότητα στις παρατάξεις της αντιπολίτευσης να εισηγείται θέματα στο Δημοτικό Συμβούλιο προς ψήφιση. Αν λοιπόν η αντιπολίτευση διακρίνει κάποια παράλειψη στις επιλογές της πλειοψηφίας, μπορεί να φέρει το θέμα προς ψήφιση. Το αν η πλειοψηφία θα αποδεχτεί την εισήγηση της αντιπολίτευσης είναι εδώ το κρίσιμο ζήτημα, μιας και χωρίς τη συναίνεση της συμπολίτευσης δεν μπορεί η πρόταση της αντιπολίτευσης να υπερψηφιστεί. Εκεί λοιπόν είναι που η πλειοψηφία αποδεικνύει αν πράγματι επιθυμεί συναινέσεις ή, αν αναφέρεται στη συνεργασία για να εντυπωσιάζει τον δημότη.
Θα ήταν άδικο να μην αναφερθεί ότι στη σύντομη θητεία του σημερινού Συμβουλίου, η συντριπτική πλειοψηφία των θεμάτων έχουν περάσει με ομοφωνία.Ταυτόχρονα όμως έχει αναπτυχθεί έντονος αλλά κόσμιος διάλογος. Πρόκειται για απτή απόδειξη ότι υπάρχει διάθεση συναίνεσης από την πλευρά της αντιπολίτευσης, χωρίς όμως αυτή να απεμπολεί τον θεσμικό της ρόλο.
Είναι λοιπόν άτοπο, αλλά κυρίως αντιδημοκρατικό, να απαιτούμε από την αντιπολίτευση να λειτουργεί ως συμπολίτευση. Η αντιπολίτευση οφείλει αφενός να κρίνει και να ελέγχει και, αφετέρου, να προτείνει. Η συμπολίτευση οφείλει να δέχεται τον έλεγχο και, εφόσον διακατέχεται από διάθεση συνεργασίας, να υιοθετεί προτάσεις που κάνει η αντιπολίτευση. Ωστόσο και οι δύο πλευρές οφείλουν να μένουν μακριά από τον λαϊκισμό. Ο λαϊκισμός είναι δηλητήριο που αργά και σταθερά απαξιώνει τη Δημοκρατία. Όταν η αντιπολίτευση καταγγέλλει απλά για να εμποδίσει το έργο της πλειοψηφίας προκείμενου να λαϊκίσει, δεν προσφέρει καλή υπηρεσία. Όταν όμως και η συμπολίτευση επικαλείται την έλλειψη συνεργασίας από την αντιπολίτευση προκειμένου να δημιουργήσει αρνητικές εντυπώσεις στους υποστηρικτές της, λαϊκίζει και εμμέσως υποσκάπτει τη δημοκρατική λειτουργία του Συμβουλίου.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός»
