Την Παρασκευή 21 Ιουνίου 2024, στις 8μμ, στο Φετιχιέ Τζαμί στη Ναύπακτο, η εικαστικός Έλλη Μπαρμπαγιάννη, παρουσιάζει την 5η ατομική της έκθεση.
Έργα που αναφέρονται με ένα συμβολικό τρόπο σε αυτό τον ιδιαίτερο χώρο της πόλης της Ναυπάκτου, της ιστορίας του και των ανθρώπινων χρήσεών του.
Με υλικά όπως νήματα, ξύλο, μέταλλο, γυαλί, πηλό και αλάτι, δημιουργούνται συνθέσεις που εναρμονίζονται, σχολιάζουν και αποδίδουν έννοιες και συναισθήματα με αποδέκτες τους επισκέπτες που μέσα από τη συνάθροιση και την επαφή με την Τέχνη, οδηγούν σε μια άλλη θέαση του χώρου και της ιστορίας.
Όπως ο Επιμελητής και Ιστορικός της Τέχνης Γιάννης Μπόλης, σημειώνει: “Σε αυτόν τον ιδιαίτερο χώρο, η Έλλη Μπαρμπαγιάννη παρουσιάζει την έκθεση Τόπος της τελευταίας συνάθροισης, με τις συνθέσεις-εγκαταστάσεις της να συγκροτούν μια ολοκληρωμένη πρόταση, μια πολλαπλή σύνδεση εικόνων και εννοιών, ένα πολύπλευρο εικαστικό περιβάλλον, πρωτότυπο και ευρηματικό, παράλληλα, όμως, πλούσιο και μεστό σε περιεχόμενο, συνδηλώσεις και αναγνώσεις ‒ ένα εικαστικό περιβάλλον όπου η μνήμη και η ιστορία συμβιώνουν με τις έννοιες της ζωής και του θανάτου, της μνήμης και της ιστορίας, της ιερότητας και της συνύπαρξης, του τραύματος και της ίασης· ένα εικαστικό περιβάλλον όπου ο χώρος δεν είναι απλώς ένα υποβλητικό σκηνικό, αλλά δένει οργανικά με τα έργα, τα υποδέχεται επιτείνοντας τις συμβολικές προεκτάσεις και τις ιστορικές τους αναφορές”.
Η έκθεση γίνεται, με παραχώρηση του μνημείου, στο πλαίσιο των ετήσιων πολιτιστικών εκδηλώσεων που διοργανώνονται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας.
Διάρκεια έκθεσης 21 Ιουνίου ως 10 Ιουλίου 2024.
Ώρες λειτουργίας: καθημερινά 11.00-13.00 και 19.00-21.30, εκτός Τρίτης
Σύντομο Βιογραφικό
Η Έλλη Μπαρμπαγιάννη γεννήθηκε στη Ναύπακτο και μεγάλωσε στην Αθήνα.
Σπούδασε στο Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Πατρών.
Στη συνέχεια σπούδασε Ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με καθηγητές τον Τριαντάφυλλο Πατρασκίδη και τον Μαρτίνο Γαβαθά, σκηνογραφία με το Γιώργο Ζιάκα και ψηφιδωτό με τον Γιάννη Βαλαβανίδη και αποφοίτησε με Άριστα.
Διακρίθηκε με το 2ο βραβείο ζωγραφικής στο διαγωνισμό «2η Συνάντηση Νέων Δημιουργών» της σχολής Βακαλό.
Συνεργάστηκε με το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (2002-2003).
Από το 2005 ζει και εργάζεται στην Πάτρα.
Ατομικές εκθέσεις
- 2024: “Τόπος της τελευταίας συνάθροισης”, Φετιχιέ Τζαμί, Ναύπακτος
- 2018: “Στη σκιά του πραγματικού”, cube gallery, Πάτρα
- 2015: “Ορέξεις του Μακρού Χρόνου”, Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών, Πάτρα
- 2013: «Και μην ξεχνάς, εμείς ταΐζουμε το λύκο της δύναμης», cube gallery, Πάτρα
- 2009: «Παιχνίδι στα Άκρα», Παλαιά Δημοτικά Λουτρά, Πάτρα
Έλλη Μπαρμπαγιάννη – Τόπος της τελευταίας συνάθροισης
Γράφει ο Γιάννης Μπόλης
Ο Επιμελητής και Ιστορικός της τέχνης
Ένα μνημείο άρρηκτα ταυτισμένο με τη Ναύπακτο και την ιστορία της. Το Φετιχιέ τζαμί είναι το πρώτο μουσουλμανικό τέμενος που οικοδομήθηκε στην πόλη με εντολή του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β’ αμέσως μετά την πολιορκία και την παράδοσή της στους Οθωμανούς από τους Ενετούς το 1499 μ.Χ., όπως υποδηλώνει και η ονομασία του (τζαμί της κατάκτησης). Σε αυτόν τον ιδιαίτερο χώρο, η Έλλη Μπαρμπαγιάννη παρουσιάζει την έκθεση Τόπος της τελευταίας συνάθροισης, με τις συνθέσεις-εγκαταστάσεις της να συγκροτούν μια ολοκληρωμένη πρόταση, μια πολλαπλή σύνδεση εικόνων και εννοιών, ένα πολύπλευρο εικαστικό περιβάλλον, πρωτότυπο και ευρηματικό, παράλληλα, όμως, πλούσιο και μεστό σε περιεχόμενο, συνδηλώσεις και αναγνώσεις ‒ ένα εικαστικό περιβάλλον όπου η μνήμη και η ιστορία συμβιώνουν με τις έννοιες της ζωής και του θανάτου, της μνήμης και της ιστορίας, της ιερότητας και της συνύπαρξης, του τραύματος και της ίασης· ένα εικαστικό περιβάλλον όπου ο χώρος δεν είναι απλώς ένα υποβλητικό σκηνικό, αλλά δένει οργανικά με τα έργα, τα υποδέχεται επιτείνοντας τις συμβολικές προεκτάσεις και τις ιστορικές τους αναφορές.
Στις Σημειώσεις για μια αλληγορία η εικαστικός με κόκκινες και με μαύρες κλωστές κεντά αποσπασματικές χαρτογραφικές-τοπογραφικές αποτυπώσεις της πόλης σε μεμονωμένες σελίδες, μιας παλαιάς, ελληνικής έκδοσης (1953) του Δον Κιχώτη του Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ο οποίος έλαβε μέρος ως υπαξιωματικός του πολεμικού πλοίου Μαρκέσα στην Ναυμαχία της Ναυπάκτου (Λεπάντο). Στο Παλίμψηστο και πάλι τοπογραφικές αποτυπώσεις της πόλης συνδυάζονται με γενικευτικές τοπιογραφικές αποδόσεις του λιμανιού, των τειχών και του κάστρου της με το τζαμί να λειτουργεί ως ένα από τα πιο εμβληματικά τοπόσημά της. Τα σχέδια επάνω σε επάλληλες διάφανες επιφάνειες ορίζουν ένα λαβυρινθώδες σύνολο ‒ «στιγμιότυπα» του τόπου, τομές και συναντήσεις στον χρόνο. Στις περίοπτες αναθηματικές στήλες ‒«υπομνήσεις» του θανάτου και της ζωής (Memento mori, memento vitae) σε άρρηκτη σύνδεση μεταξύ τους‒ τα λευκά νήματα υφαίνονται πυκνά μέσα σε αλουμινένια ορθογώνια πλαίσια, συμβολίζοντας τους τρόπους με τους οποίους «υφαίνουμε» σχέσεις, δεσμούς και μνήμες κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Κόκκινες κλωστές δημιουργούν εκφραστικές χρωματικές εντάσεις, όπως επίσης και κομμάτια από μπλε ζελατίνες και χρυσές, λεπτές μεταλλικές επιφάνειες εν είδει «ταμάτων», οι οποίες ανακαλούν τα πολύχρωμα κουρελάκια που κρεμούσαν, μαζί με άλλα αναθήματα, σε «ιερά» δέντρα ‒ διαδεδομένη, θρησκευτική-λατρευτική πρακτική τόσο στην αρχαιότητα όσο και στον χριστιανικό κόσμο καθώς και στον κόσμο της Ανατολής. Στο Σημείο θεραπείας, οι βεντούζες γεμίζουν με αλάτι που παραπέμπει άμεσα στις θεραπευτικές του ιδιότητες καθώς και στη χρήση του κτηρίου ως αλαταποθήκη στα χρόνια της ενετικής κυριαρχίας της πόλης αλλά και στον 19ο αιώνα. Θεραπευτική, ωστόσο, λειτουργία μπορεί να έχει μεταφορικά, αλλά και κυριολεκτικά, τόσο η πίστη όσο και η τέχνη. Η φωλιά μιας κίσσας έρχεται να μιλήσει για την ιερότητα της ζωής και της φύσης, την ευθραυστότητα της προστασίας και την ευαλωτότητα της ύπαρξης, ενώ τα λευκά και τα μαύρα σκοινιά με τους κόμπους έρχονται, με τη σειρά τους, να θυμίσουν τις επικλήσεις μιας προσευχής (Ιερότητα). Στην Τελευταία συνάθροιση, τα γύψινα πρόσωπα και χέρια οργανώνουν έναν χώρο συνάντησης, επικοινωνίας και επαφής σε μια συνθήκη όπου οι άνθρωποι έχουν πάψει να βρίσκονται σε πραγματικό τόπο και χρόνο.
Η συνοχή, η συνέπεια και η ποιότητα των αναζητήσεων και των προτάσεών της χαρακτηρίζουν τη δουλειά της Έλλης Μπαρμπαγιάννη σε ενότητες που διατρέχουν το ιδιωτικό και το δημόσιο, απεικάζουν τη ζωτική της σχέση με τον κόσμο, επικοινωνούν και αποκαλύπτονται, απευθύνονται και συνδιαλέγονται, βρίσκονται σε ευθεία αντιστοιχία με συναισθηματικές καταστάσεις και σύγχρονες πραγματικότητες. Τα στοιχεία που επιβάλλονται στις νέες συνθέσεις της για το Φετιχιέ Τζαμί είναι η εξαιρετική τεχνική επεξεργασία τους, η ευαισθησία και η λεπτότητα, η επαναληπτικότητα της χειρονομίας, η αίσθηση της κίνησης και του ρυθμού. Η επιλογή του κεντήματος ή της ύφανσης, παραδοσιακών τεχνικών άμεσα συνδεδεμένων με τη γυναικεία ταυτότητα που αναδεικνύονται σήμερα σε σύγχρονα εικαστικά μέσα, δεν σχετίζονται μόνο με ζητήματα όπως η χειροτεχνική ή η έμφυλη διάσταση του έργου τέχνης. Για τη δημιουργό είναι και μια ξεχωριστή πράξη-διαδικασία που ενέχει τον χαρακτήρα μιας μυστικής ιεροτελεστίας αλλά και ενός τρόπου αντίδρασης και αυτοπροστασίας. Η εικαστική πραγμάτωση των συνθέσεών της έρχεται να τονίσει την πρόθεσή της να θέσει ερωτήματα οντολογικής φύσεως, να αναδιφήσει στα ίχνη μιας εσωτερικής διαδρομής, να καταστήσει ορατά, ως ψυχικά αποτυπώματα, τα βιώματα και τις σκέψεις της μέσα από την αλήθεια, τη συγκίνηση και την εντιμότητα της γνήσιας καλλιτεχνικής δημιουργίας.
