Στην πόλη της Πάτρας θα βρίσκεται την ερχόμενη Πέμπτη 21 Φεβρουαρίουο Νίκος Παπανδρέου, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του «Ανδρέας Παπανδρέου-Ο οικονομολόγος». Σήμερα μας μιλά στην «Ε» για το λόγο που τον οδήγησε τώρα στην έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου, καθώς και για τη ματιά του πατέρα του απέναντι στις κατά καιρούς συνθήκες, αλλά και την αλλαγή στάσης τους σε ορισμένα θέματα. Επίσης, ως υποψήφιος ευρωβουλευτής σχολιάζει τη θέση τη Ελλάδας στο χάρτη της Ευρώπης, αναδεινύοντας και το σημαντικότερο διαπραγματευτικό της χαρτί.
Κύριε Παπανδρέου, προφανώς για να προχωρήσετε τώρα στην έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου που αναφέρεται στον Ανδρέα Παπανδρέου, ως οικονομολόγο, κάτι θα σας οδήγησε σε αυτό. Τι ήταν, μπορείτε να μας πείτε;
Ο Αντρέας υπήρξε καίρια επιρροή στην ανάπτυξη της πολιτικής και οικονομικής μου σκέψης, μέσα από τις συχνές συνομιλίες μας και την εξαιρετικά συχνή αλληλογραφία μας. Στα 100 χρόνια από τη γέννηση του, αισθάνθηκα την ανάγκη να τον τιμήσω και να θυμίσω σε όλους μας, ότι εκτός από πολιτικός ηγέτης, υπήρξε διεθνούς εμβελείας διανοητής.
Η σκέψη του Ανδρέα είναι πραγματικά επίκαιρη σήμερα. Η επιμονή του στο κοινωνικό κράτος, η διάλυση του οποίου, απειλεί σήμερα το πολιτικό σώμα παντού, η κρισιμότητα της γεωπολιτικής θέσης της Ελλάδας και οι καταστροφικές συνέπειες των συντηρητικών πολιτικών και των ανεξέλεγκτων αγορών.
Κάποιοι από τους φόβους του βγήκαν πέρα ως πέρα αληθινοί.
Περιεκτικά, και όσο τούτο είναι εφικτό, σε πόσες φάσεις θα χωρίζατε τη ζωή του Ανδρέα, αναφορικά με την αντίληψη που είχε στον τομέα αυτό;
Σε τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση είναι οι δεκαετίες του ’50 και του ’60, όπου ξεκινάει ως φιλελεύθερος και προοδευτικός οικονομολόγος. Στη δεύτερη φάση, κατά τη διάρκεια της Χούντας, αντιλαμβάνεται την αδίστακτη πλευρά του ιμπεριαλισμού, ασπάζεται νέο- μαρξιστικές θέσεις και μεταμορφώνεται σε ριζοσπάστη πολιτικό. Η τελευταία του φάση αν θέλετε είναι στην τελευταία του πρωθυπουργία όπου είναι πια έμπειρος ρεαλιστής.
Αν ζούσε σήμερα ο Ανδρέας εκτιμάτε ότι θα ασπαζόταν κάποιες από τις τότε πεποιθήσεις του, ή θα είχε ψάξει νέους δρόμους ανάγνωσης των πραγμάτων;
Οι αξίες του και οι βαθιά του πίστη στον άνθρωπο έμειναν ως είχαν. Η αναλυτική του ματιά και αυτή αναλλοίωτη. Εκείνο που άλλαξε είναι ο κόσμος γύρω του, η πτώση του κομουνισμού, η παγκοσμιοποίηση και η άνοδος των συντηρητικών δυνάμεων στην Ευρώπη.
Το να μπορείς να προσαρμόζεσαι στην πολιτική, ανάλογα με τις συνθήκες, και ταυτόχρονα να αλλάζεις και τις θέσεις σου, είναι προτέρημα ή «ξεπούλημα» των απόψεων που είχες; Το λέω γιατί ο Ανδρέας από άλλους αποθεώθηκε γι’ αυτό και από άλλους κατηγορήθηκε…
Το να μην αλλάζεις τις θέσεις σου όταν αλλάζουν όλα γύρω σου είναι σημάδι ασθενής διανοητικής ικανότητας! Είναι όμως άλλο να αλλάζεις τη ρητορική ή τη στρατηγική σου θέση και άλλο να απεμπολείς τις αξίες σου. Ο Ανδρέας ουδέποτε απεμπόλησε τις αξίες του, την πίστη του στον άνθρωπο, την προσήλωση του στην ισότητα και τη δημοκρατία και τον πατριωτισμό του.
Μπορούμε πλέον και επίσημα να θεωρούμε ότι είστε υποψήφιος με το ΚΙΝΑΛ στις ερχόμενες ευρωεκλογές κι αν ναι, γιατί επιλέγετε να μπείτε σε αυτό το μέτωπο της πολιτικής και όχι στην εγχώρια σκηνή;
Ναι. Πιστεύω, ότι σε αυτή τη φάση εκεί μπορώ να είμαι πιο χρήσιμος στην πατρίδα μου.
Η άνοδος νέων περιφερειακών και παγκοσμίων δυνάμεων κάνουν τη συμμετοχή στην Ενωμένη Ευρώπη την πιο ρεαλιστική απάντηση για την Ελλάδα. Πολλά πράγματα για τη ζωή μας θα αποφασιστούν στις Βρυξέλλες. Πρέπει να αποφασιστούν με εμάς.
Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας περνάει μέσα από τα Ευρωπαϊκά κεφάλαια. Υποδομές, ενέργεια, πρωτογενής τομέας. Πρέπει να είμαστε παρόντες στη συζήτηση για τη νέα ΚΑΠ. Με συμμαχίες και επιχειρήματα. ¨Όχι με «ζουρνάδες»
Έχω ζήσει την μισή μου ζωή στο εξωτερικό. Ως προερχόμενος από πολιτική οικογένεια μια ζωή «εκπροσωπώ» – έστω και άτυπα – την Ελλάδα στο εξωτερικό. Ως οικονομολόγος με θητεία στην παγκόσμια τράπεζα και με πολλές επαφές στο εξωτερικό πιστεύω ότι θα είμαι πολύ πιο αποτελεσματικός και χρήσιμος για την χώρα μας εκεί.
Πρόσφατα ταχθήκατε κατά της συμφωνίας των Πρεσπών για το Μακεδονικό. Η θέση σας έλκεται από το πρακτικό αποτέλεσμα που γεννά αυτή η συμφωνία ή από την τακτική της κυβέρνησης που για πολλούς εντέχνως, και για κομματικό όφελος, δίχασε την πολιτική ζωή αλλά και την κοινωνία;
Λάθος χρόνος, λάθος συμφωνία και βέβαια λάθος διαχείριση. Διχάσθηκε ο ελληνικός λαός. Δώσαμε ταυτότητα και γλώσσα και δεν πήραμε κάτι ως αντάλλαγμα. Οι ξένοι χτυπούν τον Τσίπρα στην πλάτη και του λένε μπράβο. Ας μην κολακεύεται, αυτό κάνουν πάντα όταν πειθήνια εκτελείς τα συμφέροντα τους. Σας θυμίζω την απομόνωση που βίωσε ο Ανδρεάς το 1995 όταν για το ίδιο θέμα, αντιστάθηκε στο «Διευθυντήριο».
Μία φράση που χρησιμοποιείται από όλους, όταν επιζητούν την ψήφο του κόσμου, είναι ότι θα μπορέσουν να διαπραγματευτούν με καλύτερους όρους για τα συμφέροντα της χώρας. Και εδώ τίθεται το ερώτημα: η Ελλάδα, ανεξαρτήτως προσώπων, είναι σε θέση να διαπραγματευτεί, γενικά…;
Φυσικά και είναι! Μην πάρετε ως παράδειγμα την ανικανότητα της τωρινής κυβέρνησης στην οποιαδήποτε διαπραγμάτευση – βλέπε μακεδονικό, βλέπε υπερ-πλεόνασμα 3.5% ή δέσμευση δημοσίου για 99 χρόνια. Η τρόικα ζητάει αποπληρωμή δανείων αλλά αφήνει σε εμάς το μείγμα πολιτικής για να το κάνουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε, την υψηλή φορολογία και τη λεηλασία του ιδιωτικού τομέα. Θα μπορούσαμε να βάλουμε ως στόχο ανάπτυξη του 3.5%. φανταστείτε αν είχαν βάλει ως σκοπό την ανάπτυξη!
Ποια είναι κατ’ εσάς τα πιο δυνατά διαπραγματευτικά μας χαρτιά ως χώρα, γιατί όταν ζητάς κάτι θα πρέπει στην άλλη πλευρά της ζυγαριάς να έχεις και ένα «βάρος» που να σε κάνει ισότιμο, όσο αυτό γίνεται, συνομιλητή…
Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδος παραμένει καίριο διαπραγματευτικό χαρτί. Προϋπόθεση για την επιτυχία μας είναι η ανάταξη της οικονομίας μας.
Υπάρχει η αίσθηση ότι το ΚΙΝΑΛ έχει γίνει «ουρά» της Νέας Δημοκρατίας, διευκρινίζω και επιμένω η αίσθηση, κάτι που σε πρακτικό επίπεδο το «πιέζει» δημοσκοπικά, μην μπορώντας να κάνει το βήμα παραπάνω. Μήπως τακτικά το κόμμα κάπου κάνει λάθος;
Το ΚΙΝ.ΑΛ είναι ο φορέας των αξιών του ΠΑΣΟΚ. Με τη σημερινή κυβέρνηση μας χωρίζει και θα μας χωρίζει η περιφρόνηση τους για τη Δημοκρατία και τους Θεσμούς. Με τη Νέα Δημοκρατίας μας χωρίζει η περιφρόνηση τους για το κοινωνικό κράτος και ο ανάλγητος τρόπος με τον οποίο θα διαχειριστούν την εξουσία. Το έχουν και αυτοί αποδείξει στο παρελθόν.
Το ΠΑΣΟΚ είναι τραυματισμένο. Παραμένουμε όμως προσηλωμένοι, στη Δημοκρατία, την Κοινωνική Πρόνοια και σε μια πολιτική με μέτρο και επίκεντρο τον άνθρωπο, τον Έλληνα και το μικρομεσαίο. Κάναμε πολλά και βέβαια κάναμε και λάθη. Πρέπει όμως να συνεχίσουμε και να τιμήσουμε το Συμβόλαιο με το Λαό. Απέναντι σε κάθε δυσκολία και συγκυρία.
Κλείνοντας, και αφού ανοίγετε την πόρτα της πολιτικής, με έναν πιο ενεργό ρόλο πλέον, τι προσδοκάτε από αυτό το ταξίδι;
Να προσφέρω ενεργά στους πολίτες της χώρας, σε όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως πεποιθήσεων.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Εμπρός”
