Τα τελευταία χρόνια στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος έχουν υλοποιηθεί ή είναι σε εξέλιξη σημαντικά έργα υποδομών που αλλάζουν την εικόνα της περιοχής. Βέβαια τα περισσότερα έρχονται ως ουρά σειρά άλλων, που είχαν είτε προβλεφθεί από τον χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας και τοπικά χωροταξικά πολεοδομικά σχέδια είτε υλοποιούνται κατά παρέκκλιση αυτών ως αναγκαία έργα για την ανάταση της εθνικής οικονομίας ελέω της δεκαετούς κρίσης (βλέπε ανεμογεννήτριες).
Είδαμε λοιπόν την ολοκλήρωση του τμήματος Κορίνθου-Πατρών (120 χλμ) της Ολυμπίας Οδού ενώ δείχνει και το λοιπό τμήμα της, Πατρών-Τσακώνα (105χλμ) να δρομολογείται. Αντίστοιχα η Ιόνια Οδός (196χλμ) όπου κατασκευάστηκε το διπλό τούνελ στην Κλόκοβα έφτασε αισίως στα Γιάννενα ενώ είναι σε εξέλιξη η ολοκλήρωση ή η δρομολόγηση των κάθετων σε αυτόν αξόνων.
Τα δύο αυτά έργα συμπληρώνουν τον κόμβο της Γέφυρας Ρίου Αντιρρίου στα ¾ του και έχουν αλλάξει τον συγκοινωνιακό οδικό χάρτη της χώρας και την ταχύτητα μετακινήσεων με βασική όμως εκκρεμότητα την ολοκλήρωση της Διαγώνιας Οδού (μήκος 100χλμ).
Αντί όμως να είναι αντικείμενο διαβουλεύσεων και συζητήσεων (πολιτικών και μη) η σταδιακή ωρίμανση και δρομολόγηση του, βλέπουμε να περνά στην λήθη ως έργο ασύμφορο. Η Διαγώνια Οδός προβλέπεται από το σύνολο των χωροταξικών σχεδιασμών (γενικών, περιφερειακών, τοπικών) ως κλειστός αυτοκινητόδρομος που θα ενώσει τον κόμβο της Γέφυρας και κατά επέκταση την περιοχή της Ναυπακτίας με την Λαμία και τον αυτοκινητόδρομο Αθηνών-Θεσσαλονίκης μειώνοντας τον χρόνο μετακίνησης ως και δύο ώρες. Έχει κριθεί κατά επανάληψη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως έργο προτεραιότητας και τεράστιας αναπτυξιακής δυναμικής ωστόσο στην περήφανη ελληνική πολιτική σκηνή, κοινοβουλευτική και αυτοδιοικητική αντιμετωπίζεται με τουλάχιστον περίεργη αποσιώπηση.
Η αποσιώπηση αυτή στο τοπικό επίπεδο δημιουργεί ακόμα περισσότερα ερωτηματικά. Ο Δήμος Ναυπακτίας επηρεάζεται θεμελιωδώς από το έργο αυτό και παρόλο αυτά αντιμετωπίζεται σαν συνθήκη που γίνεται για μας – χωρίς εμάς (πού να τρέχουμε τώρα…). Από την άλλη πλευρά για το έργο αυτό έχουν κάνει ενέργειες τόσο η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος όσο και στην περιοχή μας ο Δήμος Θέρμου στην προσπάθεια να αναδείξουν τα αυτονόητα.
Η Διαγώνια οδός σε καμία περίπτωση δεν είναι η βελτίωση του υφιστάμενου εθνικού δρόμου Ε65. Σε έργα κλειστών αυτοκινητόδρομων θα πρέπει να υπάρχει το συνοδό παλιό δίκτυο το οποίο θα χρησιμοποιείται κατά επιλογή από οδηγούς. Όπως πολύ σωστά το Συμβούλιο της Επικρατείας απέτρεψε την κατασκευή «μπαλκονιού» στην Κλόκοβα και ανάγκασε την κατασκευή των δίδυμων τούνελ στην Ιόνια Οδό με ταυτόχρονη διατήρηση του παλιού άξονα του Ε55 έτσι και η Διαγώνια Οδός δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με τα αναγκαία έργα της Ε65, όπως εντέχνως προωθείται.
Για το πολεοδομικό συγκρότημα της Ναυπάκτου με το Αντίρριο το ζήτημα της Διαγώνιας οδού είναι τεράστιας σημασίας και θα πρέπει να προβλεφθεί η χάραξη όπως είχε γίνει στην πρόταση του ΣΧΟΟΑΠ Δ.Ε. Αντιρρίου τόσο και στην επικείμενη πρόταση του ΓΠΣ Δ.Ε. Ναυπάκτου.
Παράλληλα το timing για την εκκίνηση από δυτικά της Διαγώνιας Οδού δείχνει να χάνεται. Στα πλαίσια των συνοδών έργων της Ιόνιας Οδού με την κατασκευή κάθετων συνδέσεων δεν έγινε καμία διεκδίκηση ή/και πρόβλεψη για το πρώτο τμήμα της Διαγώνιας, την κάθετη σύνδεση με την Παράκαμψη Ναυπάκτου. Η διαδρομή αυτή των 4,5χλμ από το Μολύκρειο ως το Πλατανόρεμα θα έδινε σημαντική ανάσα στην περιοχή του Κάτω Πλατανίτη ενισχύοντας την ασφάλεια των κατοίκων και την τουριστική & παραθεριστική δυναμική της.
Στις κάθετες συνδέσεις στην Αιτωλοακαρνανία ήδη υλοποιείται η Αμβρακία Οδός που είναι η σύνδεση Ιόνιας Οδού με Άκτιο μήκος 48χλμ και κόστους 220 εκ. ευρώ και τα πρώτα 30χλμ παραδίδονται εντός του έτους. Κατ’ επέκταση αυτών έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η σύνδεση της Αμβρακίας Οδού με την Λευκάδα μήκος 16χλμ και συνολικού κόστους 52εκ. ευρώ και κατόπιν συντονισμένων ενεργειών και της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων δρομολογείται και η υποθαλάσσια ζεύξη Λευκάδος μήκος 1,1χλμ που με τα συμπληρωματικά του έργα φτάνουν 50εκ. ευρώ προϋπολογισμό.
Στο Αγρίνιο μετά από συντονισμένη προσπάθεια φορέων και αιρετών αρχίζει να διαφαίνεται αυτό που προ 2 ετών έμοιαζε ως ακατόρθωτο. Ο άξονας σύνδεσης της Ιόνιας οδού, μήκος 14χλμ και συνολικού κόστους 77εκ. ευρώ, με την επικείμενη νέα Περιμετρική Αγρινίου είναι σε στάδιο αδειοδοτήσεων πλέον. Το έργο αυτό είναι νευραλγικής σημασίας όχι μόνο γιατί θα μειώνει τον χρόνο σύνδεσης της πόλης με τον αυτοκινητόδρομο (κατά 12 λεπτά) αλλά κυρίαρχα θα αποτελέσει το πρώτο τμήμα του κάθετου άξονα Πλατυγιάλι- Αγρίνιο- Καρπενήσι-Λαμία (μήκος 130χλμ), που φιλοδοξείτε, από τους φίλους Ακαρνάνες και όχι μόνο, να αντικαταστήσει την Διαγώνια Οδό.
Παρατηρώντας τί γίνεται στην γειτονιά μας, ενισχύεται η αίσθηση ότι η φιλοδοξία ως συνισταμένη των φορέων και αιρετών της περιοχής μας είναι η σταθερή διατήρηση του status quo, όποιο και να είναι αυτό.
Την ώρα που άλλες περιοχές διεκδικούσαν έργα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ εμείς προσπαθούσαμε να φτιάξουμε κόμβο στην Ιόνια Οδό για την συμπαθέστατη κατά τα άλλα Ρίζα και να ασφαλτοστρώσουμε με bonus ξεχορτάριασμα το τοπικό οδικό δίκτυο.
Την ώρα που η Παράκαμψη Ναυπάκτου και στα 15χλμ της αποτελεί «μνημείο» νεότερου ελληνικού σχεδιασμού με 5 ακατάλληλους ισόπεδους κόμβους, έλλειψη σύνδεσης με το κέντρο, ανάποδα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, γεωτεχνικές αστοχίες και δυστυχώς ήδη από την 1η δεκαετία λειτουργία της διψήφιο αριθμό θυμάτων από τροχαία δυστυχήματα, απορούμε γιατί όλοι περνούν μέσα από την πόλη και επιβαρύνουν το κυκλοφοριακό της με συνοδεία παντεσπάνι.
Αντί να θέλουμε να διαμορφώσουμε μια ενιαία στρατηγική του Δήμου με τους φορείς και τους πολίτες για την κατασκευή της Διαγώνιας Οδού, την βελτίωση της Παράκαμψης Ναυπάκτου ως ευρεία παράκαμψη πολεοδομικού συγκροτήματος, την αναδιαμόρφωση του κυκλοφοριακού μοντέλο της πόλης με μονοδρομημένο δίκτυο, ζώνες ήπιας κυκλοφορίας και πεζών το οποίο θα στηρίζεται στην χάραξη και διαμόρφωση νέου περιμετρικού άξονα που θα εξυπηρετεί τις λειτουργικές ανάγκες μεταφορών της πόλης, χειροκροτούμε την τοποθέτηση πεζοδρομίων ελάχιστης διατομής με προεκλογική χροιά.
Το Αγρίνιο έκανε τα βασικά που όφειλε να κάνει ένας Δήμος, ολοκλήρωσε και θεσμοθέτησε το ΓΠΣ της και ακολουθεί από τότε ένα πλάνο με σαφείς στόχους. Εντός της πόλης προχωρούν εκτεταμένες πεζοδρομήσεις, τα οποία για να λειτουργήσουν χρειάζεται νέα Περιμετρική πόλης που θα συνδέεται στο εγγύς μέλλον με την Ιόνια Οδό και στο ευρύτερο με το Πλατυγιάλι έως το Καρπενήσι και την Λαμία.
Κάποτε λέγαμε να πάμε ή να στείλουμε τους φορείς της πόλης στο εξωτερικό (Ιταλία, Ελβετία, Αυστρία κοκ) να δούμε ή να δουν τι κάνουν αυτοί στα μέρη τους και αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των τόπων με έργα όπως πάρκινγκ, αστικά τούνελ, πεζοδρομήσεις, αναστυλώσεις μνημείων, mini bus κ.α..
Φίλοι συντοπίτες μας τα χρόνια περάσανε και σχέδια που μελετήθηκαν για τον τόπο μας μείνανε δυστυχώς στα ράφια και στα φωριαμών των υπηρεσιών. Μην ανησυχείτε όμως σε λίγο δεν θα χρειάζεται να πάμε στο Ascoli για να αφουγκραστούμε τα έργα και την προκοπή τους καθώς θα χρειάζεται μόνο να ρίξουμε ένα Διαγώνιο βλέμμα στα έργα των άμεσων γειτόνων μας για να εκπαιδευτούμε τρόπους ανάπτυξης ενός τόπου.
Όσοι από την άλλη βιαστούν να πουν με τί λεφτά να γίνουν όλα αυτά που χρειαζόμαστε η απάντηση είναι όσα χρήματα δρομολογούνται ήδη για το Αγρίνιο ή την Λευκάδα ή την Πάτρα ή και το Κατάκολο εμείς χρειαζόμαστε τα μισά και τα δικαιούμαστε.-
*Ο Κ. Πατούχας είναι Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «Εμπρός»