«Μάθε παιδί μου γράμματα, μην γίνεις σαν κι αυτόν» με αυτή την χαρακτηριστική φράση ο Γιώργος Δημητρέλλος , επιστημονικός συνεργάτης (ΕΔΙΠ) στον τομέα Βιολογίας Φυτών του Πανεπιστημίου Πατρών, αποτύπωσε, στο Β’ Πανναυπακτιακό Αναπτυξιακό Συνέδριο, στην πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση του για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά της Ναυπακτίας, την προσωπική του εμπειρία σε κάποιες από τις πολλές και κοπιώδεις περιπλανήσεις του για την καταγραφή και ανάδειξη της χλωρίδας στην ελληνική περιφέρεια.
Η φράση αυτή αναμφίβολα αναδεικνύει τα στερεότυπα της Ελληνικής κοινωνίας που αποσυνδέει την επιστήμη από την παραγωγή και την αγορά εργασίας. Αναμφισβήτητα όμως η φράση εκφράζει γνήσια και καλοπροαίρετη πρόθεση και παραίνεση του γονιού προς το παιδί του. Σε μεγάλο βαθμό όμως αυτή η προτροπή απορρέει από κοινωνικά στερεότυπα που καλλιεργήθηκαν και αναπτύχθηκαν από τη δεκαετία του 60 ως απόρροια ενός μοντέλου ανάπτυξης που βασίζεται στον κρατικοδίαιτο μηχανισμό και στην υπερδιόγκωση του τριτογενούς τομέα.
Ο τριτογενής τομέας αναφέρεται στην παροχή υπηρεσιών. Σύμφωνα όμως με την επικρατούσα αντίληψη ταυτίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του με τον Τουρισμό, ακόμα και στην περιοχή μας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χάνεται η δυνατότητα αξιοποίησης των τοπικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων.
Η αδυναμία οργανωμένης- στοχευμένης αξιοποίησης του δασικού πλούτου της ορεινής Ναυπακτίας, η αδυναμία ανάπτυξης βιολογικής κτηνοτροφίας, η απουσία ανάπτυξης άλλων καλλιεργειών, όπως αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και η υποτίμηση των δυνατοτήτων του πεδινού τμήματος της δήμου αποτελούν βασικές συνιστώσες του αναπτυξιακού προβλήματος που αντιμετωπίζει η περιοχή μας.
Όσον αφορά το δασικό πλούτο αναμφίβολα η ορθολογική αξιοποίηση του συμβάλλει και στην οικονομία και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας βασική προϋπόθεση αποτελεί η δημιουργία υποδομών. Η αξιοποίηση του γάλακτος απαιτεί τη συνεργασία για τη δημιουργία τυροκομείου που θα παράγει γαλακτοκομικά προϊόντα με ονομασία προέλευσης την ορεινή Ναυπακτία. Η ανάπτυξη της βιολογικής κτηνοτροφίας προϋποθέτει την ύπαρξη κινητού σφαγείου. Το γεωγραφικό ανάγλυφο και το ακτινωτό οδικό δίκτυο με τα κόστη που δημιουργούν φαίνεται να κάνουν ανέφικτη οποιαδήποτε άλλη βιώσιμη λύση. Τα σημερινά παραγόμενα προϊόντα από μεμονωμένους βιολογικούς παραγωγούς διατίθενται σε συμβατικές πολύ χαμηλές τιμές με αποτέλεσμα να αποθαρρύνουν την ανάπτυξη τέτοιων δραστηριοτήτων.
Όσον αφορά τη φυτική παραγωγή προκύπτει ότι η περιοχή προσφέρεται για συμβατικές αλλά και καινοτόμες καλλιέργειες. Βασική όμως προϋπόθεση αποτελούν η οργανωμένη θεσμική υποστήριξη και η ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των παραγωγών, έτσι ώστε να ξεπεραστεί ο πολυτεμαχισμός και η πολυδιάσπαση δυνάμεων που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στη διάθεση των προϊόντων και στη βιωσιμότητα των εγχειρημάτων.
Στην κατεύθυνση αυτή είναι αναγκαία η παροχή στήριξης και κινήτρων για τη μεταποίηση, πιστοποίηση και διανομή των προϊόντων. Οι πολυδαίδαλες διαδικασίες στο τέλος αποτρέπουν ακόμα και τους πιο ενθουσιώδεις.
Η αξιοποίηση όλων των παραπάνω θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν τις υφιστάμενες τουριστικές μονάδες (ξενώνες και ταβέρνες) με ποιοτικά τοπικά προϊόντα και να μεγιστοποιήσουν την προστιθέμενη αξία στην περιοχή. Ωστόσο λόγω της απουσίας οργανωμένου υποστηρικτικού θεσμικού πλαισίου, προγραμματισμού, υποδομών, κινήτρων, και χωροταξικού σχεδιασμού χάνεται η δυνατότητα ήπιας τουριστικής ανάπτυξης συνδεδεμένης με την πρωτογενή παραγωγή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η προσέγγιση για την τουριστική ανάπτυξη στην περιοχή μας να περιορίζεται κατά κύριο λόγο στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν το πλούσιο, φυσικό και πολιτιστικό, υπόβαθρο και στην παροχή ξενοδοχειακών και επισιτιστικών υπηρεσιών.
Είναι όμως αυτό το ζητούμενο;
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός»
