Με τον Βαγγέλη τον Καρανικολα είμαστε συγχωριανοί και φίλοι από τα Κρυονέρια. Μεταξύ των άλλων, βασικός παίκτης της ομάδας μπάσκετ των Κρυονερίων ο Βαγγέλης ,στα θερινά τουρνουά μπάσκετ τα καλοκαίρια, με τα χωριά του Δήμου Αποδοτίας τότε, με περγαμηνές και κύπελλα. Στο προηγούμενο φύλο μου είπε, όπως και το έκανε, ότι θα δημοσίευσε πρωτοσέλιδο για την ορεινή Ναυπακτία όσον αφορά την κατανομή των πόρων του προγράμματος leader στην περιοχή μας και ιδιαίτερα όσων αφορά μονοπάτια και διαδρομές . Χρησιμοποίησε μάλιστα ένα ιστορικό πέτρινο γεφύρι των «Στενών» όπως ονομάζεται, μεταξύ Κλεπάς και Κρυονερίων, για να αναδείξει το θέμα, ότι οι πόροι διατίθενται μονομερώς σε συγκεκριμένα σημεία. Μου είπε δε, ότι περιμένει να γράψω κάτι. Με το γεφύρι αυτό που βρίσκεται στο στενότερο σημείο του Ευήνου έχω και συναισθηματικό δέσιμο, καθότι μη έχοντας δημοτικό σχολείο στα Κρυονέρια που έμενε η οικογένειά μας, πήγαινα και τελείωσα το Δημοτικό Σχολείο Κλεπάς, στη γιαγιά μου τη Πηνελόπη, καθότι η μάνα μου κατάγεται από εκεί. Έτσι μεταξύ των άλλων μερικά Σαββατοκύριακα, γιορτές και λοιπά, ήμουν αναγκασμένος μαθητούδι του Δημοτικού να κάνω μια καταπληκτική σήμερα(ταλαίπωρη τότε ) τρίωρη μονοπατιτική διαδρομή, περνώντας από το γεφύρι με χιόνια και πάγους το χειμώνα λόγω και του υψομέτρου. Το καλοκαίρι είχαμε συντομότερη διαδρομή από άλλο σημείο, γιατί περνούσαμε μέσα από το ποτάμι. Έτσι και για συναισθηματικούς λόγους αλλά κυρίως λόγω της ενασχόλησης μου με τα ορεινά μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης, Δήμος Αποδοτίας, Αιτωλική Αναπτυξιακή, Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών κλπ, θεώρησα σκόπιμο ότι έπρεπε να επισημάνω ορισμένα ζητήματα και εκ των προτέρων να σημειώσω ότι τα γεγονότα που περιγράφω παρακάτω είναι από τη δική μου οπτική γωνία όπως τα έζησα και τα βλέπω.
Τα χωριά της ορεινής Ναυπακτίας στη δεκαετία του 70 μετά τη σταδιακή εγκατάλειψή τους μετά τον πόλεμο ειδικά ορισμένα από αυτά κινδύνεψαν να εγκαταλειφθούν πλήρως. Οι κάτοικοι κυρίως λόγω φτώχειας, αναζήτησαν την τύχη τους στα αστικά κέντρα ή στο εξωτερικό. Εκεί έφτιαξαν τη ζωή τους όπως λέμε, τις οικογένειες τους, τα σπίτια τους τις οικονομίες τους κλπ. ΟΙ ρίζες και η παράδοση όμως δεν εγκαταλείπονται ποτέ. Νόμος. Όσο και αν πολλοί διαφωνούν σε αυτό .Έτσι βλέποντας τον κίνδυνο άρχισαν να δημιουργούν πατριδοτοπικούς συλλόγους, κάτι που τους ένωνε μεταξύ τους, αλλά κυρίως αναλάμβαναν πρωτοβουλίες να περισώσουν ότι απέμεινε από τα χωριά τους . Δημιουργήθηκαν δεκάδες τέτοιοι σύλλογοι με κορυφαία την Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας, με τον επί σειρά ετών τότε πρόεδρό της τον αείμνηστο Γεράσιμο Μούτρο από την Τερψιθέα. Μάλιστα από την ομοσπονδία ξεπήδησε και με το Μπάμπη το Χαραλαμπόπουλο από την Δορβιτσά η Εταιρία Ναυπακτιακών Μελετών, η οποία διέσωσε μέσα από συνέδρια ημερίδες και εκδόσεις την ιστορία της περιοχής. Περεταίρω, με παρεμβάσεις στις δημόσιες αρχές εξασφάλιζαν σημαντικά έργα καλύπτοντας βασικές υποδομές, κυρίως οδοποιίας αλλά και από δικά τους χρήματα και χορηγίες οργάνωναν εκδηλώσεις, τόσο στα χωριά όσο και στο τόπο διαμονής τους. Το σημαντικό όμως ήταν, ότι δημιούργησαν ένα ισχυρότατο πόλο πολιτικής παρέμβασης λειτουργώντας με αγνά συναισθήματα για το μέλλον των χωριών μας. Εκεί και την κατάλληλη στιγμή ψηφίζεται ο Καποδιστριακός νόμος για την οργάνωση των κοινοτήτων σε Δήμους, είχαν προηγηθεί βέβαια και κάποιες εθελούσιες συνενώσεις, (Πυληνη, Αποδοτία). Η περίοδος αυτή (1998-2010) ήταν και η καθοριστική για την αναστροφή του κλίματος . Τεχνικά έργα, ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι, καινούρια δίκτυα και δεξαμενές ύδρευσης , δίκτυα ηλεκτρισμού, τηλεφωνίας, αναπλάσεις , εκδηλώσεις κλπ και δεδομένης της ευημερίας τότε των νοικοκυριών σε συνδυασμό με τις ανωτέρω υποδομές, συντηρήθηκαν, αναδομήθηκαν ή έγιναν εκατοντάδες κατοικίες σε όλα τα χωριά και έτσι εδραιώθηκε και με οικονομικούς όρους, η παραθεριστική κατοικία στην ορεινή Ναυπακτία.
Παράλληλα από τη δεκαετία του 1990 αναπτύσσεται στην Ε.Ε. μια πρωτοβουλία για τη διαφύλαξη και την ενίσχυση των ορεινών περιοχών με την ανάδειξη και διαφύλαξη εθίμων παραδοσιακών καλλιεργειών μεταποίησης κλπ, καθώς και την συμπλήρωση τους με νέες ήπιες οικονομικές δραστηριότητες κυρίως οικοτουρισμού. Έτσι δημιουργείται μια Πρωτοβουλία -όχι πρόγραμμα- αυστηρά για το σκοπό αυτό, με ανεξάρτητη διαδικασία λειτουργίας από τα άλλα προγράμματα . Στην Ελλάδα ενστερνίζονται, οργανώνονται και υιοθετούν την πρωτοβουλία αυτή άνθρωποι με όραμα, κυρίως της κεντρικής οροσειράς της Πίνδου και κυρίως σε Τρίκαλα, Καρδίτσα, Κοζάνη κλπ. και σταδιακά μπαίνουν ορεινές περιοχές από όλη την Ελλάδα. Στην περιοχή μας το εγχείρημα ξεκίνησε ο Νίκος ο Αλντανόπουλος από τον Ασπριά με την αναπτυξιακή ΑΝ.ΕΤ.ΑΠΟ. ΑΕ η οποία κατόπιν μετετράπη σε Αιτωλική Αναπτυξιακή, διευρυνόμενη με τους όμορους Δήμους .Βασικός κεφαλαιουχικός χρηματοδότης της εταιρείας είναι ο Δήμος Αποδοτίας με δήμαρχο τον Βασίλη το Σούζα από την Άνω Χώρα, ο οποίος δέχεται ισχυρές εσωτερικές αντιδράσεις γι αυτό, ενώ παράλληλα παραχωρεί μετοχικά μερίδια και στους άλλους Δήμους της περιοχής. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του εγχειρήματος πρέπει να πούμε ότι για σοβαρές αποφάσεις όπως την κατανομή του LEADER συνεδρίαζαν δέκα δήμαρχοι(Αποδοτίας, Πλατάνου, Πυλήνης, Ναυπάκτου, Αντιρρίου, Χάλκειας, Μεσολογγίου, Δομνίστας, Βαρδουσίων και Ευπαλίου). Παράλληλα η εταιρεία στελεχώνεται με εξειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό και εκπονεί μεταξύ των άλλων και τις απαραίτητες μελέτες. Στην περίοδο αυτή αναπτύσσεται και η στρατηγική ανάπτυξης της ορεινής Ναυπακτίας με πυλώνες το τρίγωνο Ευηνολίμνη- Άνω Χώρα-Λουτρά Στάχτης.
Φτάνουμε στο 2010 όπου ο Καλλικράτης αντικαθιστά τον Καποδίστρια και η Ναυπακτία γίνεται ενιαίος Δήμος. Υπήρξαν βέβαια συγκρούσεις για το αν πρέπει η Ναυπακτία να έχει ένα η δύο Δήμους, ο ένας οι ορεινές ενότητες, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος. δήμαρχος εκλέγεται ο Γιάννης ο Μπουλές από τη Σίμου , δήμαρχος Πυλήνης έως τότε. Ενώ για την ορεινή Ναυπακτία φαίνεται να υπάρχουν συγκεκριμένοι αναπτυξιακοί στόχοι δεν συμβαίνει το ίδιο και με την Ναύπακτο. Παρά ταύτα το εγχείρημα για ένα νέο ξεκίνημα πάνω στο διευρυμένο και με διαφορετικές προτεραιότητες χάρτη είναι δύσκολο. Αυτό όμως που μπορεί να γίνει μαζί με την διαδικασία συγχώνευσης, είναι η αναδιάταξη του αναπτυξιακού δυναμικού και ιδιαίτερα της Αιτωλικής Αναπτυξιακής με διαφοροποίηση της συμμετοχικότητας αλλά και σε νέες προωθημένες δράσεις αστικού χαρακτήρα, κάτι που δοκιμάστηκε με επιτυχία σε άλλους Δήμους με τα ίδια χαρακτηριστικά. Στην ‘ιδία περίοδο εν τω μεταξύ το leader από πρωτοβουλία μετατρέπεται σε πρόγραμμα και αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του, αλλά το κυριότερο, εισερχόμαστε στην οικονομική κρίση όπου μειώνονται οι πόροι για τους Δήμους αλλά όχι όμως και για τα Ευρωπαϊκά προγράμματα, με τα οποία μπορούν τουλάχιστον να χρηματοδοτηθούν οι παραπάνω δράσεις. Εδώ πιστεύω ότι ο συγκεντρωτισμός και πιθανές ανασφάλειες , συνέβαλλαν στο να υλοποιηθεί ο στόχος της συγχώνευσης , θέμα κυρίως τεχνοκρατικού χαρακτήρα των υπηρεσιών και να αφεθούν τα υπόλοιπα να κυλίσουν μόνα τους .
Το 2014 εκλέγεται δήμαρχος ο Τάκης ο Λουκόπουλος μετριοπαθής και προσιτός, με ισχυρό επιτελείο αυτοδιοικητικών στελεχών της περιοχής μας. Είμαστε στη μέση της οικονομικής κρίσης, στη λήξη της περιόδου 2007-2013 αλλά και την έναρξη της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, χρήματα για τεχνικό πρόγραμμα είναι ελάχιστα. Αυτά που μπορεί να γίνουν είναι ,η ολοκλήρωση των προηγούμενων έργων και η διεκδίκηση νέων, τα οποία στο μεγαλύτερο μέρος τους θα τα ολοκληρώσει η επομένη δημοτική αρχή. Σον τομέα αυτόν τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλά, από τις μελέτες που βλέπουμε και τις προτάσεις που κατατίθενται. Το πρόβλημα όμως είναι σε θέματα τρέχουσας λειτουργίας . Οι περισσότεροι τρέχουν να παράγουν έργο, κυρίως για την περιοχή εκλογής τους και πολλές φορές με προσωπικά χαρακτηριστικά , η δε αντιπολίτευση κάνει το ίδιο αναλόγως ποιον έχει απέναντί της. Και όλα αυτά γιατί από το 2010 και μετά δεν σχεδιάστηκε καμία κοινή και οργανωμένη προσπάθεια ομογενοποίησης, , με αποτέλεσμα κάποιες συγκρούσεις η συμμαχίες να είναι κωμικοτραγικές, σε βάρος της αποτελεσματικότητας φυσικά.
Αυτό που δεν κάναμε όμως, να μάθουμε να συνεργαζόμαστε, έρχεται να μας το επιβάλει ο Κλεισθένης με την απλή αναλογική, ασχέτως αν συμφωνεί η διαφωνεί κανείς. Τώρα απαιτείται σχέδιο υλοποιήσιμο το οποίο θα προκύπτει από συνεργασίες . Πρέπει λοιπόν να μάθουμε να συζητάμε και να συνεργαζόμαστε κάτι που δεν το είχαμε έως τώρα και σαν απλοί άνθρωποι αν θέλετε. Αυτό είναι που πέντε μήνες πριν τις εκλογές προκαλεί αμηχανία και ανασφάλεια και δεν μπορέσουμε να πατήσουμε σε αγεωγράφητα νερά. Εδώ δεν πίναμε καφέ μαζί τώρα θα συνεργαστούμε? Πιστεύω ότι όποιος με σοβαρότητα, ταπεινότητα και ειλικρίνεια προσεγγίσει τους συνυποψήφιους του και την κοινωνία και με έναν καλό σχεδιασμό για το μέλλον και τη συνέχεια του τόπου, θα είναι ο επόμενος Δήμαρχος
Τέλος, για το γιοφύρι μας Βαγγέλη δεν είναι το πρόβλημα τα χρήματα, είναι οι προτεραιότητες βάσει σχεδίου. Και οι προτεραιότητες που δόθηκαν δεν είναι κακές, απλά η φιλοσοφία για τα ορεινά άλλαξε ή δεν υπάρχει και πρέπει να φροντίσουμε να υπάρξει!
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Εμπρός” στις 14 Δεκεμβρίου 2018
