«Από τη στιγμή που θα πει κανείς για τις υποθέσεις του κράτους, «Tι με ενδιαφέρει;», μπορούμε να υπολογίζουμε ότι έχει γίνει το πρώτο βήμα για την παρακμή τον κράτους αυτού». Ζ. Ζ. Ρουσώ
Έρχονται Δημοτικές εκλογές και πολλοί γνωστοί μας θα είναι υποψήφιοι. Είτε κάποιος «ασχολείται» είτε όχι, αυτό γίνεται αντιληπτό από χίλιες δυο μεριές. Το facebook γεμίζει υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, καταλαμβάνει την επικαιρότητα και τη θεματολογία ραδιόφωνο και τηλεόραση, οι εφημερίδες αναλύουν σε κάθε φύλλο τις σχετικές κινήσεις, ενώ όλο και κάποιος θα βρεθεί να ζητήσει ψήφο είτε για τον εαυτό του, είτε για κάποιον συγγενή και φίλο.
Συχνά αυτή η ενασχόληση γίνεται αντικείμενο λοιδορίας. «Προσοχή υπάρχει ιός που μετατρέπει τους φίλους σας σε υποψηφίους», «σε θέλω όπως ο υποψήφιος τη βασιλόπιτα» και άλλες τέτοιες εξυπνάδες που στόχο έχουν να μειώσουν την προσωπικότητα όσων συμμετέχουν στις δημοτικές εκλογές. Εξυπνάδες που στόχο έχουν να δείξουν ότι όσοι δεν ασχολούνται είναι οι «νορμάλ» και όσοι ασχολούνται είναι η εξαίρεση που αγγίζει τα όρια της γραφικότητας.
Πίσω από αυτή την απαξίωση όσων ασχολούνται βρίσκεται η εξιδανίκευση της ιδιωτίας. Η λογική που λέει «να κοιτάξω το σπίτι μου και τη δουλειά μου και άσε τα υπόλοιπα». Και ποια είναι αυτά τα «υπόλοιπα» με τα οποία όταν ασχοληθείς είσαι γραφικός; Δεν είναι θέματα που αφορούν τα σπίτια και τις δουλειές όλων μας; Που τελειώνει το ιδιωτικό μικροπεριβάλλον, που αρχίζει το συλλογικό και πως το ένα δεν επηρεάζει το άλλο;
Η ιδιωτική μας ζωή είναι άμεσα εξαρτημένη από την τοπική αυτοδιοίκηση. Ειδικά από αυτή. Σχολεία, οδικό δίκτυο, αστυνόμευση, τοπική ανάπτυξη, απορρίμματα, ποιότητα περιβάλλοντος, ποιότητα δημόσιων χώρων, βασικές δημόσιες υπηρεσίες… Όλα αυτά και άλλα πολλά, τα οποία καθορίζουν την επαγγελματική αλλά και οικογενειακή μας ζωή, περνάνε μέσα από τον Δήμο. Όταν λοιπόν απαξιώνουμε τη συμμετοχή το μόνο που καταφέρνουμε είναι να αφήνουμε κάποιους άλλους να καθορίζουν τη δική μας ζωή.
Η ευθύνη μας απέναντι στην οικογένειά μας και τη δουλειά μας δεν αντιστρατεύεται την ευθύνη μας απέναντι στα δημόσια ζητήματα και στο κοινό συμφέρον. Αντίθετα αυτά τα δύο πάνε μαζί. Η ιδιωτική ζωή του καθενός δεν είναι ένα ξεκομμένο κλειστό σύμπαν. Αντίθετα συνδιαμορφώνεται με τις γενικότερες κοινωνικές διεργασίες. Αυτό μας το διδάσκει η ιστορία του ανθρώπινου γένους, αφού από την αρχή της συμβίωσης των ατόμων σε κοινωνίες το ιδιωτικό καθορίζεται άμεσα από το δημόσιο.
Η συμμετοχή στα συλλογικά μας πράγματα είναι όμως και ανάγκη κάθε ατόμου ώστε να ολοκληρωθεί η προσωπικότητά του στο πεδίο της αυτοπραγμάτωσης. Πρέπει όλοι, έστω και μία φορά, να ασχοληθούμε με τα κοινά σε κάποιο επίπεδο προκειμένου να φτάσουμε όσο πιο μακριά μπορούμε ως προσωπικότητες. Αν θέλουμε να είμαστε ολοκληρωμένα άτομα μέσα σε μια υγιή και πραγματικά αντιπροσωπευτική δημοκρατία, πρέπει έσω και για μια θητεία να είμαστε εκεί. Όσοι ασχολούνται με τα κοινά σε οποιοδήποτε επίπεδο θυσιάζοντας χρόνο, είναι άξιοι σεβασμού.
Στην περίοδο που ζούμε έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς. Δέκα χρόνια κρίσης και άγριων περικοπών σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της δημοκρατικής εξουσίας με πελατειακούς όρους οδηγούν σε απαξίωση των κοινών και απομάκρυνση πολλών πολιτών από τη συλλογική λειτουργία. Μπορεί η ρίζα αυτής της αποστασιοποίησης να βρίσκεται στην κεντρική κυβέρνηση, διαμορφώνει όμως και τη στάση του δημότη απέναντι στις δημοτικές εκλογές. Αυτή όμως η απαξίωση των κοινών δεν θα έπρεπε να αφορά τις δημοτικές εκλογές αφού η κλίμακα του Δήμου επιτρέπει να γίνουν ουσιαστικές παρεμβάσεις που αλλάζουν την καθημερινή ζωή του καθενός μας.
Παρόλη την κρίση αυτή όμως, η συμμετοχή του καθένα μας στα κοινά είναι επιβεβλημένη. «Όποιος δεν ασχολείται με τα κοινά δεν είναι φιλήσυχος, αλλά άχρηστος» έλεγε ο Περικλής, τον οποίο εξυμνούσαμε πριν λίγα χρόνια στις πλατείες των αγανακτισμένων αναφερόμενοι στην αμεσοδημοκρατία. Η κοινή μας ευημερία είναι άθροισμα της προσφοράς του καθενός μας. Όταν λοιπόν κάποιος από εμάς αρνείται να προσφέρει ή αποτρέπει άλλους από το να προσφέρουν μέσα από τη συμμετοχή τους στα κοινά, τότε υπονομεύει την κοινωνική μας πρόοδο.
Στο κάτω κάτω αντί να γκρινιάζουμε για όλα, να βλέπουμε παντού στραβά, να μας φταίνε όλοι, είναι καλύτερο και πιο αποτελεσματικό να καθορίζουμε τις εξελίξεις. Η κλίμακα του Δήμου επιτρέπει να κάνουμε τη διαφορά με τη συμμετοχή μας. Όσο μένουμε παθητικά απέξω και μένουμε στα λόγια, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να αφήνουν άλλους να αποφασίζουν. Καλό βόλι!
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Εμπρός”
